The modernisation of the system of justice in the Polish lands in the nineteenth century
Date
2009Author
Kostrubiec, Jarosław
Bereza, Arkadiusz
Smyk, Grzegorz
Metadata
Show full item recordAbstract
Modernizacja wymiaru sprawiedliwości na ziemiach polskich przebiegała w sposób
nierównomierny przez niemal cały wiek XIX. Najwcześniej objęła ona centralne ziemie polskie, gdzie wraz z utworzeniem w 1807 r. Księstwa Warszawskiego wprowadzono nową organizację wymiaru sprawiedliwości, opartą na wzorcach francuskich. Wprowadzony wówczas zmodyfikowany francuski model wymiaru sprawiedliwości przetrwał z pewnymi zmianami aż do 1876 r. Na ziemiach polskich znajdujących się pod panowaniem pruskim i austriackim procesy modernizacyjne w tej dziedzinie nastąpiły dopiero w II połowie XIX w. Wraz z przekształcaniem monarchii pruskiej i habsburskiej w państwa konstytucyjne, zmierzające do realizacji idei państwa prawa, nowoczesne rozwiązania w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości obejmowały swym zasięgiem także należące do nich ziemie polskie. Mniej intensywnie procesy modernizacyjne wystąpiły w II połowie XIX w.
na ziemiach polskich pod dominacją rosyjską, gdzie z powodów politycznych nowoczesną organizację wymiaru sprawiedliwości, zreformowaną w Rosji w latach 60. XIX w., poddano dość znacznym ograniczeniom. W konsekwencji, w XIX w. na ziemiach polskich funkcjonowały aż cztery, różniące się od siebie i wprowadzane w różnym czasie, modele wymiaru sprawiedliwości - francuski, rosyjski, pruski i austriacki. Spośród nich tylko dwa pierwsze zostały dostosowane do warunków lokalnych, pozostałe zaś wprowadzone zostały w sposób w niczym nieodbiegający od swego pierwowzoru.
Collections
- Artykuły / Articles [16126]