Dendrochronologiczny zapis osiadania terenu wywołanego przez górnictwo podziemne (Wyżyna Śląska)
Loading...
Franek_Wistuba_Malik.pdf (1.34 MB)
Date
2016-03
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Rogowie
Abstract
Podziemna eksploatacja węgla kamiennego jest na Wyżynie Śląskiej prowadzona od połowy XVIII wieku. Często skutkuje to powstawaniem antropogenicznych form rzeźby terenu m.in. niecek z osiadania i zapadlisk. Badano dwa obniżenia z osiadania porośnięte lasem mieszanym z sosną zwyczajną (Pinus sylvestris) i dębem szypułkowym (Quercus robur). Stwierdzono, że 97,7% drzew porastających stanowisko badawcze ma pnie pochylone ku centrum niecek z osiadania. Zmiany nachylenia terenu oraz zmiany wilgotności siedliska związane z osiadaniem mogą oddziaływać na przyrost radialny drzew, jednak dotąd w badaniach osiadania terenu związanego z górnictwem nie stosowano metod dendrochronologicznych. U opróbowanych 18 sosen stwierdzono występowanie zwiększonej liczby drzew wykształcających dekoncentryczność i drewno reakcyjne w okresach intensywnej eksploatacji węgla kamiennego w regionie (lata 20. oraz 60.-80. XX wieku). Podobna zależność jest trudniejsza do uchwycenia w przypadku redukcji przyrostów rocznych.