Dusza książki. E-book i jego rola w rozwoju cyfrowej humanistyki, edukacji i literatury

Abstract
„Technika, przyłączywszy się do duszy, obdarzyła ją wszechmocą. Jednocześnie jednak zmiażdżyła ona duszę. Powstała >dusza techniczna<, z samym jedynie mechanizmem twórczości, ale bez natchnienia twórczości.” – tak pisał Wasilij Rozanow w Opadłych liściach. I mógłby to być interesujący argument w rękach wszystkich tych, którzy nie należą do zwolenników e-booka, gdyby nie fakt, że rosyjski pisarz skreślił te słowa ok. roku 1912 i miał na myśli (o, ironio!)… wynalazek druku. Zarówno w potocznej publicystyce, jak i w humanistycznych środowiskach akademickich daje się zauważyć skłonność do silnej polaryzacji stanowisk wobec publikacji elektronicznych, do czarno-białego opowiadania się za lub przeciw, do sztucznego antagonizowania postaw lub przynajmniej do ambiwalencji. W swoim wystąpieniu chciałabym się zatem zastanowić m.in. nad tym, czy rzeczywiście mamy do wyboru tylko te dwa wrogie sobie obozy? Czy aby nie fetyszyzujemy nadmiernie książki tradycyjnej? I czy nie demonizujemy przesadnie e-booków? Czy jeden wynalazek koniecznie musi wyprzeć swojego przodka, czy też ich koegzystencja to sprawa oczywista? I jak zmieniłoby się nasze myślenie o publikacjach elektronicznych, gdyby się okazało, że e-book może być emanacją duszy książki? Jak wpłynęłoby to na rozwój humanistyki i literatury? Na te pytania postaram się odpowiedzieć w swoim artykule. Artykuł ma charakter eseistyczny i opisuje recepcję e-booków w środowisku akademickim oraz ich kondycję na polskim rynku wydawniczym z perspektywy humanistyki i antropologii kultury; ponadto stanowi próbę stworzenia autorskiej teorii e-booka jako duszy książki w odniesieniu do koncepcji Platona.
Description
Keywords
Citation
Alochno-Janas, A. (2014). Dusza książki. E-book i jego rola w rozwoju cyfrowej humanistyki, edukacji i literatury. W: B. M. Powichrowska (red.), W kierunku gospodarki elektronicznej – wyzwania, narzędzia, dobre praktyki. Tom 1: Upowszechnianie wiedzy w warunkach gospodarki elektronicznej (s. 114-120). Białystok: Wyższa Szkoła Ekonomiczna.