Warszawskie Koleje Dojazdowe – potencjał utracony?

Abstract
Koleje dojazdowe, zarówno normalnotorowe, jak również przede wszystkim wąskotorowe stanowiły niegdyś istotny element infrastruktury transportowej Warszawy. Niestety, wszystkie poza dawną Elektryczną Koleją Dojazdową, zostały zlikwidowane. W niniejszym opracowaniu autor podejmuje próbę określenia czy biorąc pod uwagę współczesne uwarunkowania techniczne i ekonomiczne można uznać, że decyzja o ich likwidacji była zbyt wczesna i pochopna. Obserwując przykłady z innych krajów europejskich, w których koleje dojazdowe przetrwały we względnie dobrej kondycji, można bowiem zakładać, że także we współczesnej Warszawie i jej strefie podmiejskiej mogłyby odgrywać istotną rolę w systemie transportu publicznego. Stąd analizowane są przykłady wykorzystywania kolei wąskotorowych w codziennym transporcie pasażerów w innych krajach. Na tej podstawie podejmuje się również próbę oceny, jak koleje dojazdowe mogłyby obecnie wpisywać się w sieć transportową Warszawy. Pokrótce omawia się również rozwój sieci tramwajowej w tym mieście. Definiuje się też nieco szerzej na czym polegają systemy tramwajowo-kolejowe i przedstawia kilka przykładów zastosowań tego typu rozwiązań w krajach europejskich. W podsumowaniu, na podstawie przeprowadzonej analizy przypadków zagranicznych, rozważa się różne scenariusze wykorzystania przedmiotowych linii kolejowych, gdyby przetrwały one do czasów nam współczesnych. Przede wszystkim rozpatruje się czy koleje dojazdowe zgodnie ze swoim pierwotnym przeznaczeniem miałyby szanse funkcjonować w obecnych realiach. Rozważa się także, czy istniałaby szansa ich wykorzystania w systemach typu tram-train. Nie pomija się również prawdopodobnie utraconej atrakcyjności turystycznej zlikwidowanych kolei. Uwagę poświęca się także możliwościom wykorzystania do realizacji przewozów pasażerskich najdłuższych warszawskich bocznic kolejowych prowadzących do dawnej huty Warszawa (tzw. Warszawska Magistrala Hutnicza – WMH) i elektrociepłowni Siekierki (nazywana inaczej bocznicą siekierkowską). Podejmuje się także próbę określenia, czy wprowadzenie na nich pociągów pasażerskich wspomogłoby procesy urbanizacyjne terenów doń przyległych.

Commuter railways, both standard gauge, as well as, narrow-gauge were one of the most important parts of the transport infrastructure in Warsaw. Unfortunately, all of them (with exclusion of standard-gauge Electric Commuter Rail Warsaw–Grodzisk Mazowiecki), were dismantled. The author attempts in this paper to determine if the decision on their closingdown was taken too early and hasty, especially in contemporary technical and economic considerations. Observing the cases in other European countries, where the commuter narrowgauge railways survived in relatively good condition, it is inconceivable that even in contemporary Warsaw and its suburban areas narrow-gauge railways could play an important role in the public transport system. Hence author analyzed examples of use of the narrow gauge railways in everyday transport of passengers in other countries. On this basis, he attempts to assess how commuter narrow-gauge railways could take a part in the transport network in Warsaw now. Author briefly discusses the development of the tram network in the city too. There is described also several types of tram-train systems with its implementation. In conclusion on the basis of the international case studies, he is considering various scenarios of using the commuter narrow-gauge railway lines, if they survived to the present day. First of all, he considers whether commuter narrow-gauge rail lines in its original shape could have a chance to operate in the current circumstances. It is also contemplated if there is a chance of their use in the tram-train systems. Author doesn’t skip also probably lost tourist potential of closed-down narrow-gauge railways. Separate words author have to devoted to the implementation of passenger services on the Warsaw longest railway sidings leading to the former steelworks in Warsaw and the electric power plant Siekierki. Author also efforts to determine whether the introduction of the passenger trains intensified urbanization of neighborhood areas.
Description
Keywords
Citation
Ciechański A., 2018, Warszawskie Koleje Dojazdowe – potencjał utracony?, „Czasopismo Geograficzne”, 89(1-2): 17-42.
Belongs to collection