Wymiana gospodarcza Polski Wschodniej z krajami byłego ZSRR i ryzyka z tym związane
View/ Open
Date
2014Author
Cygler, Joanna
Ejdys, Joanna
Czerewacz-Filipowicz, Katarzyna
Majewski, Bartosz
Metadata
Show full item recordAbstract
Agresywna polityka prezydenta Federacji Rosyjskiej (FR) Władimira Putina, realizowana w przeciągu trzech pierwszych kwartałów 2014 roku, spowodowała znaczne ograniczenia we współpracy gospodarczej Polski nie tylko z Rosją, ale również innymi krajami postradzieckimi . Największe obroty z krajami byłego Związku Radzieckiego Polska osiągnęła z: Rosją, Białorusią, Ukrainą i Kazachstanem (eksport do tych krajów stanowił w 2013 roku 9,65% całego polskiego eksportu). Województwa Polski Wschodniej osiągnęły udział w polskim eksporcie na poziomie 12,31%, co stanowi wartościowo prawie 2,52 mld USD. Dla porównania, eksport produktów z województwa mazowieckiego na rynki byłego ZSRR był w 2013 roku prawie dwukrotnie większy (22,32%).
Mimo braku dominującego udziału przedsiębiorstw z Polski Wschodniej w eksporcie do krajów postradzieckich, to właśnie one mogą najbardziej ucierpieć w konsekwencji eskalacji polityki konfrontacyjnej Władimira Putina, której apogeum było wprowadzenie embarga Rosji oraz ograniczeń wwozowych na produkty z krajów Unii Europejskiej (w tym z Polski). Również zagrożeniem stały się ograniczenia importowe wprowadzone przez Ukrainę i Białoruś. Administracyjnym ograniczeniom współpracy gospodarczej towarzyszył wzrost napięcia w sferze politycznej.
W wyniku analizy sytuacji gospodarczej, politycznej, społecznej w regionie wyodrębniono 37 czynników wpływających na zagrożenie rozwoju współpracy gospodarczej Polski Wschodniej z krajami postradzieckimi oraz 20 czynników, które tę współpracę stymulują. Wśród 37 czynników negatywnie oddziałujących 16 stanowi duże zagrożenie dla współpracy gospodarczej, 10 – średnie, a 11 – małe. Uwzględniając dwa syntetyczne kryteria: stopień integracji (kompatybilności) gospodarki rosyjskiej z gospodarką państw europejskich oraz koniunkturę gospodarczą w kluczowych państwach postradzieckich, opracowano cztery modelowe scenariusze: 1 – optymistyczny („Iluminacji”), w którym wzrasta integracja gospodarek oraz koniunktura w kluczowych państwach postradzieckich, 2 – umiarkowanie optymistyczny („Ocalenia”), w którym wzrasta kompatybilność gospodarek, ale spada koniunktura w kluczowych państwach postradzieckich, 3 – pesymistyczny („Zapaści”), w którym zarówno koniunktura, jak i kompatybilność gospodarek są na niskim poziomie oraz 4 – umiarkowanie pesymistyczny („Szansy”), w którym koniunktura gospodarek rośnie, ale kompatybilność gospodarek jest niska. Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem na najbliższe pięć lat jest scenariusz 4 („Szansy”), chociaż krótkookresowo mogą pojawić się symptomy trzech pozostałych. Opracowano rekomendacje działań dla każdego ze scenariuszy dla szczebla centralnego, regionalnego i dla przedsiębiorstw. Celem tych działań jest wzrost zakresu i skali współpracy gospodarczej Polski Wschodniej z krajami postradzieckimi i jednocześnie ograniczenie ryzyka oddziaływania negatywnych bodźców (37). Kluczowym czynnikiem sukcesu realizacji zaproponowanych działań jest przede wszystkim wzrost ich integracji między szczeblami, koordynacji poszczególnych przedsięwzięć oraz wzrost współpracy między trzema grupami interesariuszy.
Mimo różnorodności kierunków działań, zdominowanych przez odmienne uwarunkowania w ramach scenariuszy, istnieją rozwiązania uniwersalne, które należy realizować niezależnie od występujących relacji gospodarczych Polski Wschodniej z analizowanymi rynkami. Na szczeblu centralnym do takich działań należą między innymi: zwiększenie koordynacji działań między resortami (szczególnie MRiRW, MG i MSZ), intensyfikacja i racjonalizacja dyplomacji ekonomicznej, działania zmniejszające ryzyko i zwiększające bezpieczeństwo prowadzenia transakcji przedsiębiorstw z partnerami wschodnimi (na przykład KUKE – Polisa na Wschód, DOKE, branżowe programy promocji), a na szczeblu regionalnym: zwiększenie współpracy z przedsiębiorstwami i organami centralnymi, wsparcie przedsiębiorstw przez realizację umów centralnych i regionalnych o współpracy gospodarczej, wzmocnienie międzynarodowej promocji gospodarczej regionu, intensyfikacja współpracy transgranicznej (w tym nowe przejścia dla małego ruchu granicznego), integracja działań w ramach współpracy między województwami Polski Wschodniej; na poziomie przedsiębiorstw natomiast: zwiększenie współpracy z partnerami lokalnymi oraz trzecimi, które chcą wejść na rynki państw postradzieckich, dywersyfikacja geograficzna działalności (przy wsparciu szczebla centralnego i regionalnego), zwiększenie aktywności w zrzeszeniach gospodarczych i branżowych.
Collections
- Książki / Books [2914]
Using this material is possible in accordance with the relevant provisions of fair use or other exceptions provided by law. Other use requires the consent of the holder.