Wyniki badań naukowych a projekt adaptacji zamku. Wzajemne uwarunkowania na przykładach zamków w Uniejowie, Lidzbarku i Ełku
Loading...
Herman_Dudak_Wyniki_badan_naukowych_a_projekt_adaptac.pdf (8.78 MB)
Authors
Date
2015
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Instutut Sztuki Polskiej Akademii Nauk
Using this material is possible in accordance with the relevant provisions of fair use or other exceptions provided by law. Other use requires the consent of the holder.
Abstract
Adaptacje zabytków są przedmiotem gorących dyskusji w różnych środowiskach. Biegunowe postawy od przekonania o całkowitej szkodliwości, po bezkrytyczną zgodę na realizację tego typu prac, wypełnia pełen wachlarz bardziej złożonych opinii. Wydaje się, że w prowadzonej dyskusji na razie nie zostanie osiągnięte porozumienie. Pomijając inne kwestie powodem jest zróżnicowanie przedmiotu dyskusji. Próby generalizowania tematu powodują wyłamywanie się z przyjętych ram bardzo licznych zabytków. Zdać sobie należy sprawę z faktu, że proces adaptowania starych budowli do nowych funkcji to zjawisko, któremu zawdzięczamy przetrwanie większości zabytków. Opcją dla adaptacji jest tylko wymiana na obiekt nowszy, a więc zniszczenie starszego. Powyższa prawidłowość, nie może być jednak rozumiana jako automatyczna zgoda na każdą adaptację. Kierunek i zakres zmian w każdym zabytku musi być działaniem dogłębnie przemyślanym. Niezależnie jednak od zakresu planowanych zmian, nadrzędnym działaniem powinno być bezwzględnie zbadanie zabytku i zadokumentowanie stanu istniejącego. Projekt adaptacji zabytku tworzy szczególne zależności między środowiskami naukowym, konserwatorskim i inwestorskim (w tym projektów). Istnieje rozdział celów i działań charakterystycznych dla poszczególnych środowisk, a mających znaczenie przy realizacji adaptacji zabytku. Niekorzystny wpływ mają uwarunkowania ekonomiczne adaptacji, które dotykają zarówno inwestycji komercyjnych, jak i tych finansowanych z budżetu państwa. Zjawiska te ilustrują przykładowe adaptacje zamków (Lidzbark Warmiński, Ełk, Uniejów, Muszyna), których proces badań naukowo-konserwatorskich był w różny sposób powiązany z działaniami projektowymi i budowlanymi.
Description
Keywords
Citation
R. Herman, W. Dudak, "Wyniki badań naukowych a projekt adaptacji zamku. Wzajemne uwarunkowania na przykładach zamków w Uniejowie, Lidzbarku i Ełku", [w:] "Renovatio et restitutio. Materiały do badań i ochrony założęń rezydencjonalnych i obronnych", red. P. Lasek i P. Sypczuk, Warszawa, pp. 27-57.