Język, mowa i komunikacja – ważną przestrzenią geragogiki specjalnej
Abstract
Przedmiotem tego artykułu jest mowa, język i komunikacja z osobami
starszymi, którzy są niekiedy naznaczeni chorobą i/lub niepełnosprawnością. Europejskie
społeczeństwo gwałtownie się starzeje. Trzydzieści lat temu Europę nazwano
„podstarzałą Europą”, a dzisiaj powiada się, że Europa jest „starcem świata”… Dziś
ludność Polski to „najszybciej starzejące się społeczeństwo w Europie…”. W artykule
przedstawiono aktualne demograficzne, medyczne i społeczne problemy związane
z starzejącym się społeczeństwem. Ostatnie dziesięciolecia przyniosły nową kategorię
gerontologiczną i lingwistyczną zarazem, jaką jest elderspeak, czyli mowa starcza.
W schorzeniach neurodegeneracyjnych i naczyniowych występują cztery „A” się: Amnezja,
Agnozja, Apraksja i Afazja. Afazja powoduje trudności w konwersacji i komunikacji
interpersonalnej. Paul Grice sformułował wiele lat temu klasyczne zasady
kooperacyjnej konwersacji oraz maksymy komunikacyjne i/lub konwersacyjne, które
obejmują: a) ilość przekazywanych informacji, b) jakość informacji, czyli ważność
bądź znaczenie komunikatu, oraz c) odniesienie, czyli stosunek do osoby chorej. Artykuł
zamyka konkluzja, że konieczne staje się tworzenie w najbliższych latach – w obrębie
geragogiki specjalnej – nowej dziedziny logopedii, jaką będzie gerontologopedia,
a przede wszystkim istnieje potrzeba stworzenia na polskich uczelniach nowego kierunku
studiów podyplomowych z zakresu gerontologopedii.
Collections
- Artykuły / Articles [16165]