Ciągłość i tożsamość państwa polskiego - wybrane problemy
Abstract
Artykuł omawia problem ciągłości prawnej państwa polskiego. w szczególności koncentruje sie na problemie ciągłości pomiędzy II RP a tzw. Polską Ludową. Problem, który zostanie tu poruszony jawić się może jako czysto akademicki lub może też być odbierany jako próba dokonania rewanżu politycznego zmierzającego do „zdelegalizowania PRL-u”. Nie jest tak przynajmniej z dwóch powodów. Po pierwsze, wymaga tego uczciwość wobec przyszłych i przeszłych pokoleń. Chcąc budować sprawiedliwe państwo musimy oddać honor i cześć tym, którzy je budowali przed nami, a którzy musieli, w wyniku decyzji politycznej uchodzić z kraju i na emigracji pracować dla Polski. Po drugie, niezbędne jest uporządkowanie systemu prawa w Polsce poprzez określenie wyraźnego stosunku władz III Rzeczypospolitej do formacji prawno-ustrojowej zwanej PRL-em, co pozwoli także na stworzenie przejrzystej aksjologii polskiego systemu prawa.
Kanwę tego artykułu stanowią referaty wygłoszon w Senacie RP w trakcie konferencji naukowej oraz na dyskusji, poprzedzającej uchwałe Senatu RP w sprawie ciągłości prawnej państwa polskiego. Problem ciągłości i tożsamości państwa polskiego jest rozważany w artykule z dwóch punktów widzenia. Po pierwsze, arykuł naświetla zagadnienie z punktu widzenia prawa międzynarodowego. Pozwola to uniknąć wielu nieporozumień oraz ułatwi zrozumienie omawianego problemu z punktu widzenia prawa wewnętrznego. Z przeprowadzonej analizy wynika, że pomimo dużych zmian w zakresie terytorium i ludności oraz przemian politycznych i społecznych zarówno II Rzeczpospolita, Polska Rzeczpospolita Ludowa oraz III Rzeczpospolita są tożsame w świetle prawa międzynarodowego. Natomiast z punku widzenia prawa wewnętrznego omawiany problem nie przedstawia się tak jednoznacznie. Z pewnością, Polska Rzeczpospolita Ludowa nie była tworem suwerennym, gdyż decyzje dotyczące zasad ustroju, polityki zagranicznej, kontroli nad wojskiem, policją, służbami specjalnymi oraz obsady głównych stanowisk decyzyjnych w państwie były uzależnione od woli obcego państwa. Może to rodzić wątpliwości, czy prawo ówcześnie stanowione miało walor prawa polskiego. Kolejnym nierozwiązanym problemem jest brak derogacji Konstytucji RP z 23 kwietnia 1935 r., co może prowadzić do wniosku, że nie straciła ona swej mocy obowiązującej. Można wyrazić tu żal, że sprawa ta nie została jednoznacznie przesądzona przez obecnie obowiązującą konstytucję, pomimo, że problem ten był podnoszony, a konkurencyjne projekty ustawy zasadniczej zawierały stosowne przepisy. Innym mankamentem Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. jest fakt, że nie ma ona należytego aspektu historycznego ani też ciągłość prawna państwowości polskiej nie jest w niej dobitnie wyrażona.
Collections
- Artykuły / Articles [16126]
Using this material is possible in accordance with the relevant provisions of fair use or other exceptions provided by law. Other use requires the consent of the holder.