Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju energetyki wiatrowej

Abstract

Zwiększenie stopnia internacjonalizacji i globalizacji energetyki, jak również wzrost współzależności energetycznej poszczególnych krajów, pokazują potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski na szczeblu regionalnym i lokalnym w kontekście usprawnienia całokształtu międzynarodowego bezpieczeństwa energetycznego.

W związku z tym zauważa się dążność do wypracowania najbardziej efektywnych sposobów pozyskiwania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych pod względem zrównoważonego rozwoju.

Odnawialne źródła energii mogą stanowić istotny udział w bilansie energetycznym poszczególnych gmin czy nawet oddzielnych regionów Polski. Powinny przyczynić się do zapewnienia realnego bezpieczeństwa energetycznego kraju i regionów, do poprawy zaopatrzenia w energię na terenach o słabo rozwiniętej infrastrukturze przesyłowo-energetycznej.

W monografii zostały przeanalizowane najważniejsze uwarunkowania ekonomiczne, bariery powstawania oraz czynniki funkcjonowania energetyki wiatrowej na przykładzie czterech województw Północnej Polski.

Poruszane zagadnienia omówiono z uwzględnieniem zarówno warstwy teoretycznej jak i praktycznej poprzez ukazanie i ocenę ogólnych uwarunkowań i założeń rozwoju energetyki wiatrowej na tle bezpieczeństwa energetycznego Polski i związanych z tym barier i perspektyw rozwoju energetyki wiatrowej.

Rzeczowa analiza została oparta na oryginalnych wynikach badań ankietowych, przeprowadzonych autorem spośród inwestorów dużych i małych elektrowni wiatrowych; firm odpowiedzialnych za zakup, odbiór i dystrybucję energii elektrycznej; gmin, w których są zainstalowane elektrownie wiatrowe oraz gmin, gdzie są wybitnie korzystne warunki wiatrowe, ale inwestycje w elektrownie wiatrowe nie powstały.

Badanie opiera się na kompleksową interdyscyplinarną analizę wieloaspektowych materiałów źródłowych. Wykorzystano zostało ponad 700 różnorodnych źródeł bibliograficznych, tj. akty prawne i materiały źródłowe, rozprawy naukowe, druki zwarte, artykuły naukowe oraz zasoby internetowe; monografia zawiera 29 rysunków, 31 tabelę.

W monografii pokazano, iż rozwój energetyki wiatrowej w kontekście polityki zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa energetycznego państwa musi uwzględniać trzy podstawowe obszary, mianowicie: konkurencyjność cen, niezawodność dostaw oraz ochronę środowiska naturalnego.

W sytuacji drastycznego zmniejszania się zasobów kopalnianych, rosnących cen energii i niestabilnej sytuacji politycznej w niektórych regionach świata uwidocznił się gospodarczy i polityczny kontekst bezpieczeństwa energetycznego UE jak i Polski. Energetyka jest branżą kluczową, dziedziną przemysłu o strategicznym znaczeniu ekonomicznym, społecznym i politycznym. W związku z tym kompleks paliwowo-energetyczny znajduje się pod szczególnym nadzorem państwa i dość ściśle regulowany. Od tego zależy bezpieczeństwo narodowe oraz rozwój ekonomiczny.

W realiach Polski, przynajmniej w najbliższych latach, nie istnieje możliwości samowystarczalności energetycznej, bowiem koszty takich działań byłyby nie osiągalne. Dlatego na licznych przykładach autor pokazuje, iż zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i równoważenie priorytetów rozwoju może nastąpić przede wszystkim poprzez wykorzystanie substytutów, dywersyfikację typów używanych paliw i źródeł ich dostaw, stosowanych technologii w energetyce konwencjonalnej i odnawialnej.

Jedną z najszybciej rozwijających się sektorów energetyki niekonwencjonalnej na świecie i obecnie w Polsce jest energetyka wiatrowa. Terytorium Polski pod względem potencjału zasobów energetycznych wiatru jest przeciętnym miejscem, ponieważ tylko w niektórych regionach kraju średnia prędkość wiatru przekracza wartość minimalną (4 m/s), przy której elektrownia zaczyna pracować. Ale w przypadku właściwej i odpowiedzialnej polityki państwowej, związanej z wykorzystaniem różnego rodzaju bodźców w celu usprawniania funkcjonowania całego rynku energetycznego w Polsce, potencjał energii wiatrowej może być całkiem wystarczającym i wydajnym dla przemysłowej produkcji energii elektrycznej.

W związku z tym nadal będzie rosła aktualność interdyscyplinarnych badań dotyczących analizy uwarunkowań i barier rozwoju oraz strategii działań dla zwiększenia konkurencyjności tego sektora w polskiej gospodarce, zapewnienia dywersyfikacji wytwórców i dostawców, bezpieczeństwa energetycznego.

Wyniki przeprowadzonego badania jednoznacznie pokazują, iż coraz większe wykorzystanie w Polsce zasobów energetycznych ze źródeł odnawialnych potęguje potrzeby doskonalenia metod i form finansowania, tworzenia nowoczesnego systemu zachęt inwestorów, rozbudowy efektywnych mechanizmów pokonywania barier hamujących rozwój branży.

Monografia adresowana do szerokiego grona odbiorców interesujących się problemami ekologicznej ekonomii oraz zielonej energetyki, urzędników, inwestorów, naukowców, polityków, specjalistów energetyki wiatrowej, studentów kierunków związanych z energetyką niekonwencjonalną oraz polityką gospodarczą.