Między jednolitością a elastycznością stosowania prawa

Abstract

Celem niniejszego artykułu jest próba określenia wzajemnych relacji między jednolitością a elastycznością stosowania prawa w kontekście wartości pewności i sprawiedliwości. Jednolitość i elastyczność stosowania prawa można określić jako swego rodzaju reguły prowadzenia rozumowań w procesie decyzyjnym. Nie są one wartościami tego procesu, ponieważ same w sobie są aksjologicznie indyferentne. O ile na przykład proces stosowania prawa i samą decyzję można oceniać dodatnio z uwagi na spełnienie wymogu sprawiedliwości, pewności, słuszności czy legalności, o tyle nie można wyprowadzić takiej oceny w stosunku do stwierdzenia o jednolitym lub elastycznym stosowaniu prawa. Ewentualna ich pozytywna ocena zawsze będzie dokonywana przez pryzmat wartości, które dzięki nim zostały osiągnięte. Zawierają one swoiste wskazania, jak należy prowadzić postępowanie i jaką decyzję podjąć, aby czynić zadość określonym wartościom procesu decyzyjnego. W związku z tym nie są one ani wartościami stosowania prawa, ani wartościami samej decyzji i należy je traktować jako reguły, których realizacja ma na celu umożliwienie osiągnięcia określonych wartości.