Butō: rubieże kultur, pogranicza dyscyplin, transgresje ciał

Abstract

Butō to współczesny teatr tańca, który narodził się na gruncie japońskiej tradycji teatralnej, zachodniej ewolucji tańca oraz eksperymentów, będących udziałem dwudziestowiecznych performerów. Formował się jako wyraz buntu wobec konsumeryzmu, który po drugiej wojnie światowej stał się w Japonii powszechnie obowiązującą ideologią. Butō przekornie wykorzystuje elementy kojarzące się z tradycyjnym teatrem japońskim (maska z mąki ryżowej – teatr kabuki, krok suriashi – teatr nō), równocześnie przekraczając i negując tę tradycję. Poza wymiarem artystycznym (sztuka performatywna) butō funkcjonuje jako wehikuł rozwoju wewnętrznego. Poprzez nawiązania do „ciała pierwotnego”, butō odsłania wyparte i zapomniane fragmenty biografii, pozwalając im się przejawiać w formie obrazów cielesnych. Wymiar artystyczny i rozwojowy wzajemnie się uzupełniają. Butō to forma transkulturowa – kultura jest w nim postrzegana jako interkomunikowalna rzeczywistość personalnych narracji, a ciało jako ekran, który „odbija” reprezentacje kulturowe.