Czynniki różnicujące przebieg kariery zawodowej kobiet i mężczyzn – z perspektywy osób starszych

Abstract

Praca jest podstawowym komponentem życia człowieka dorosłego. Poprzez pracę człowiek doskonali swoją osobowość, podnosi kompetencje społeczne, rozwija się w różnych obszarach funkcjonowania społecznego. Jej nieodzownym elementem jest kariera zawodowa, która wyznacza ścieżki rozwoju pracownika. W artykule skoncentrowano się na doświadczeniach osób starszych w odniesieniu do kariery zawodowej. Odwołano się w tym celu do teorii D. Supera, która najlepiej opisuje wzory karier osób urodzonych w poprzednim stuleciu. D. Super zwrócił uwagę, że na rozwój zawodowy człowieka istotny wpływ mają czynniki roli, czynniki sytuacyjne oraz osobiste. W przeprowadzonych badaniach z wykorzystaniem metody studium indywidualnego przypadku z zastosowaniem techniki wywiadu jakościowego przedmiotem uczyniono rozwój kariery zawodowej postrzeganej z perspektywy osób starszych, celem zaś – poznanie i opis przebiegu karier w kontekście satysfakcji zawodowej. Dane uzyskane w toku analiz przyczyniły się do sformułowania wniosku, że wzory karier badanych seniorów kształtowały głównie czynniki społeczne, historyczne oraz – w przypadku kobiet – rodzinne, wynikające z pełnienia roli matki i żony.