Pakistański program nuklearny w kontekście typologii modeli proliferacji Scotta D. Sagana

Abstract

Kluczową perspektywą do rozpatrywania zagadnienia proliferacji broni nuklearnej z punktu widzenia polityki międzynarodowej jest problematyka jej przyczyn. Motywy skłaniające poszczególne podmioty stosunków międzynarodowych do podjęcia wysiłku w kierunku pozyskania broni nuklearnej są różnorodne i nie ograniczają się tylko do kwestii bezpieczeństwa. Typologie modeli proliferacji, spośród których najbardziej znaną jest ta stworzona przez Scotta D. Sagana, odnoszą się właśnie do tego zagadnienia. Zasadniczy problem badawczy artykułu ująć więc można w następujący sposób: czy program rozwoju broni nuklearnej realizowany przez Pakistan może być w adekwatny sposób opisany za pomocą jednego z modeli proliferacji opracowanych przez Sagana, a jeśli tak – który z nich jest najbardziej odpowiedni? Autor posłużył się metodą studium przypadku. Jej zastosowanie polegało na opisie danego zjawiska z uwzględnieniem określonego modelu teoretycznego. Autor skupia się na poszukiwaniu motywów skłaniających Pakistan do rozwoju militarnego programu nuklearnego i umiejscowieniu ich w kontekście jednego z trzech modeli proliferacji. Konkluzją artykułu jest ocena, które z czynników miały znaczenie kluczowe i jako takie mogą determinować przypisanie pakistańskiego programu nuklearnego do jednego z modeli Sagana.

The aim of the paper is to present the Pakistani nuclear program in the context of Scott D. Sagan’s models describing the causes of nuclear weapons proliferation. The typology consists of three models: the security, the domestic policy, and the norms. The author claims that the Pakistani program would be the most adequately present using the security model. The program was a response to both conventional and nuclear threat from India, which has been in permanent conflict with Pakistan.