Streszczenie
Artykuł zawiera charakterystykę sporu filozoficznego i kulturowego z metafizyką i o metafizykę. Omówiona została krytyka metafizyki oraz jej odrodzenie w dziewiętnastym i dwudziestym wieku. W pierwszej części, przedstawione zostały najważniejsze kierunki filozoficzne podejmujące problematykę metafizyki: metafizyczny idealizm, antymetafizyczny pozytywizm i neopozytywizm, filozofia analityczna wobec metafizyki: przykład L. Wittgensteina, rewizja tradycji metafizycznej i nowe poszukiwania w metafizyce. Druga część artykułu dotyczy obrazu naukowej metafizyki z uwzględnieniem metody matematyczno-empirycznej w badaniu świata. W konkluzji została przyjęta teza o poszukiwaniu nowej metafizyki, która uwzględni szersze pole racjonalności, transcendencję oraz doświadczenia egzystencjalne i duchowe.