Kulturowe uwarunkowania rozwoju w Azji i Afryce

Abstract

Problematyka rozwojowa staje się coraz bardziej popularna w Polsce. W edukacji formalnej realizowana jest w szkołach według nowej podstawy programowej, a także poprzez edukację nieformalną przez organizacje pozarządowe. W szkolnictwie wyższym wpisuje się w kanony kształcenia przede wszystkim na kierunkach ekonomicznych i politologicznych. Opracowane podręczniki z zakresu problematyki rozwojowej odzwierciedlają profilowo wymienione kierunki studiów. Na polskim rynku wydawniczym dominują zatem podręczniki i publikacje na temat ekonomii rozwoju oraz międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju. Podręczniki te koncentrują się na teoriach ekonomicznych i międzynarodowych stosunkach gospodarczych, a także na instrumentach polityki wobec państw otrzymujących pomoc rozwojową. Takie ujęcie tematu ukazuje problematykę rozwojową z perspektywy i przez pryzmat państw zachodnich, w odniesieniu do ich kategorii pojęciowych, w tym rozumienia rozwoju i postrzegania go jako cel o wartościowanym kierunku (postęp). Kraje niezachodnie ujmowane są jako przedmioty polityki i działań państw rozwiniętych gospodarczo, a ich efekty oceniane są według zachodnich kryteriów. Podejście takie w sposób jednostronny tłumaczy realia społeczno-gospodarcze niezachodnich regionów świata, może zatem potęgować europocentryzm i nie przyczynia się w pełni do rozumienia zasad i mechanizmów funkcjonowania kultur niezachodnich. Podręcznik, który oddajemy do rąk Państwa, ma za zadanie przybliżyć problematykę rozwojową z perspektywy kulturowej. Rozwój definiujemy szeroko – jako zmianę prowadzącą do powiększenia dobrostanu społeczeństwa w sferze zarówno politycznej i gospodarczej, jak i w sferze kultury. W związku z ugruntowaną historycznie obecnością ekonomiczną, polityczną i kulturową Zachodu w Azji i Afryce, w publikacji często pojawiają się odniesienia do wzorów i koncepcji zachodnich. Niemniej jednak punktem wyjścia dla większości analiz są kultury lokalne – ich reakcje i odpowiedzi na działania państw i organizacji zachodnich, jak również na wyzwania związane z funkcjonowaniem w nowoczesnym, globalnym świecie. Podręcznik składa się z pięciu części.