Ustanawianie chłopa polskiego. Dziewiętnastowieczna fotografia atelierowa jako urządzenie nowoczesności w Królestwie Polskim i Galicji

Abstract

W pracy badam figurę dziewiętnastowiecznego chłopa polskiego jako wyobrażenie społeczne wytwarzane za pomocą fotografii. Inspirując się Michelem Foucaultem, fotografię ujmuję jako urządzenie nowoczesności, czyli konstelację praktyk, ich materialnych i niematerialnych efektów oraz siatkę zależności między nimi, których wynikiem jest ustanowienie nowoczesnego chłopa. Rozdział pierwszy dotyczy praktyki fotografii typów etnograficznych i antropologicznych. Rozdział drugi pokazuje różne ujęcia chłopa w debacie o jego społecznej pozycji i tworzy typologię fotograficznych wizerunków: chłopa sielankowego, chłopa oświeconego, chłopa-pielgrzyma i chłopa-właściciela. Trzeci rozdział traktuje o praktyce fotografowania się szlachty i arystokracji w strojach ludowych.