Potraumatyczny wzrost i psychospołeczna adaptacja u osób z urazem rdzenia kręgowego: predykcyjne funkcje radzenia i orientacji pozytywnej

Abstract
Wprowadzenie. Nabycie trwałej niepełnosprawności ruchowej uruchamia skomplikowany proces przystosowania do życia z doznanymi ograniczeniami. Na funkcjonowanie osób z urazem rdzenia kręgowego składają się różnorodne przeżycia i doświadczenia, zarówno o charakterze negatywnym, jak i pozytywnym. Uogólniając można je określić jako potraumatyczny wzrost oraz pozytywna i negatywna adaptacja. Cel. Ustalenie związku między strategiami radzenia sobie i orientacją pozytywną a potraumatycznym wzrostem i psychospołeczną adaptacją (pozytywną i negatywną) u osób z urazem rdzenia kręgowego. Materiał i metody. Do badań włączono 225 osób z paraplegią, powyżej 18 r.ż., po traumatycznym nabyciu urazu, u których nie stwierdzono uszkodzeń poznawczych ani zaburzeń w komunikacji. W badaniach uczestniczyło 125 (55,55%) mężczyzn i 100 kobiet (44,45%). Materiał badawczy zebrano za pomocą następujących narzędzi: The Post-traumatic Growth Inventory (PTGI); The Reactions to Impairment and Disability Inventory (RIDI); Kwestionariusza COPE oraz Skali Orientacji Pozytywnej. Wyniki i wnioski. Aktywne strategie radzenia oraz zorientowane na nadawanie znaczenia doświadczanym sytuacjom trudnym pozytywnie korelują z potraumatycznym wzrostem i adaptacją pozytywną. Przy czym strategie zaradcze w postaci zwracania się ku religii, zadaniowego podejścia do problemu i stosowania humoru mają największy wkład w wyjaśnianie zmienności wzrostu potraumatycznego. Natomiast adaptację pozytywną można w pewnym stopniu przewidywać na podstawie częstszego stosowania strategii aktywnych, ale też zaprzeczania i rzadszego wykorzystywania radzenia zorientowanego na emocje. Adaptacja negatywna wiąże się pozytywnie ze strategiami emocjonalno-unikowymi i ujemnie z zadaniową aktywnością zaradczą. Orientacja pozytywna w mniejszym stopniu niż strategie radzenia uczestniczy w ustalaniu poziomu wzrostu potraumatycznego i adaptacji pozytywnej.
Description
Keywords
Citation
Byra, S. (2015). Potraumatyczny wzrost i psychospołeczna adaptacja u osób z urazem rdzenia kręgowego: predykcyjne funkcje radzenia i orientacji pozytywnej. Hygeia Public Health, 50(2), 362-371.
Belongs to collection