Zwrot cyfrowy w humanistyce

Abstract

Prezentowana publikacja jest pierwszą w Polsce książką w całości poświęconą zjawisku humanistyki cyfrowej. Jest ona owocem konferencji naukowej “Zwrot cyfrowy w humanistyce” zorganizowanej przez Instytut Kulturoznawstwa UMCS i UCZNiKO UMCS.

Nurt humanistyki cyfrowej jest obecnie dynamicznie rozwijajacym się polem badawczym. Koncepcja ta zrodziła się z idei połączenia refleksji humanistycznej z nowymi narzędziami cyfrowymi (komputer, Internet, GPS i inne), które wykorzystywane są zarówno do usprawnienia tradycyjnych badań, przetwarzania, wizualizowania, prezentowania i popularyzowania wyników badań naukowych, ale również kreują swoje własne metody i perspektywy badawcze (m.in.: analityka kulturowa, nowa nauka sieci, software studies, analiza big data).

Najważniejsze ośrodki badawcze i akademickie na całym swiecie w ciągu ostatnich lat powołały do życia instytuty zajmujące się tworzeniem cyfrowych narzędzi, opracowywaniem teorii i metodologii badań nowego paradygmatu. Wymienić tu można takie instytucje jak: Stanford University, MIT, Roy Rosenzweig Center for History and New Media, Department of Digital Humanities at King’s College London, UCL Centre for Digital Humanities.

W naszy kraju również zaobserwować można liczne działania i wydarzenia promujące “digital humanities”. W przeważającej większości są to jednak inicjatywy podejmowane przez zrzeszenia pozaakademickie, takie jak medialaby, THATCampy, hackerspace czy specjalistyczne portale i fundacje.

Dlatego też jednym z celów publikacji “Zwrot cyfrowy w humanistyce” jest zaprezentowanie akademickiej refleksji nad humanistyką cyfrową i zachęcenie polskich badaczy do zaangażowania się w rozwijanie tego nurtu.

Udostępniając naszą publikację zdecydowaliśmy się na formę otwartego i bezpłatnego ebooka. Książka elektroniczna wydana na otwartej licencji Creative Commons ma szansę dotrzeć do wszystkich zainteresowanych tematyką humanistyki cyfrowej. Forma taka nie podlega również tradycyjnym ograniczeniom związanym z dystrybucją i wyczerpaniem nakładu. Wierzymy, że dzięki temu publikacja ta przyczyni się do popularyzacji humanistyki cyfrowej i przysłuży się jednocześnie idei otwartości w nauce.

“Zwrot cyfrowy w humanistyce” daje okazję zapoznania się z głównymi nurtami polskiej “digital humanities” i partycypowania w narodzinach nowej, niezwykle obiecującej refleksji badawczej. Mamy nadziej, że nasza publikacja przyczyni się do rozwoju na gruncie polskim dyskursu humanistyki cyfrowej, który już od kilku lat prężnie rozwija się w najlepszych ośrodkach badawczych świata.