Wpływ pandemii Covid-19 na funkcjonowanie Regionalnego transportu kolejowego obszarów przygranicznych – na przykładzie województwa dolnośląskiego (PL) i kraju libreckiego (CZ)

Abstract

Systemy zbiorowego transportu publicznego są narażone na wiele zewnętrznych czynników wpływających na ich funkcjonowanie. Jednym z nich może być zagrożenie epidemiologiczne. W 2020 r. światowa pandemia COVID-19 miała istotny wpływ na światową gospodarkę oraz przewozy pasażerskie. Wprowadzone liczne ograniczenia wpłynęły na popyt (liczbę pasażerów) oraz podaż (oferta przewozowa) na rynku transportu. Do najczęstszych obostrzeń zaliczyć można: ograniczenie liczby połączeń, zmniejszenie limitu pasażerów w pojeździe, ograniczenie siatki połączeń komunikacyjnych. W analizie autorzy przeprowadzili badanie województwa dolnośląskiego oraz kraju libereckiego w kontekście zmian w funkcjonowaniu regionalnego transportu kolejowego. Spadek liczby kursów dotyczył nie tylko linii peryferyjnych (kraj liberecki), ale również głównych tras w regionie (Dolny Śląsk). W Czechach alternatywnym środkiem transportu mogły być przewozy autobusowe. Powrót do poziomu stanu sprzed ograniczeń przewozowych powinien być związany z zachęcaniem pasażerów do ponownego korzystania z transportu kolejowego. Długotrwały spadek poziomu obsługi komunikacyjnej mógł skłonić mieszkańców do wyboru alternatywnych środków transportu (np. samochód). Stabilność oferty przewozowej stanowi jeden z filarów wysokiego popytu na transport publiczny. Czynnik zewnętrzny (pandemia) nie powinien być powodem radykalnych redukcji siatki połączeń. W niektórych przypadkach może to przynosić odwrotne skutki, np. wzrost zatłoczenia w godzinach szczytu (dojazdy do pracy). Analiza wykazała, że skoordynowane (zintegrowane) systemy transportu publicznego są lepiej przygotowane na potencjalne zagrożenia zewnętrzne niż model oparty na słabej pozycji organizatora przewozów. W Polsce samorząd wojewódzki ma duży wpływ na transport kolejowy, ale bardzo słaby na przewozy autobusowe. Model czeski z kolei oparty jest na regionalnej koordynacji obu środków transportu.