Ukraina wobec Naddniestrza

Abstract

Polityka Ukrainy wobec Naddniestrza ma charakter ambiwalentny – sprowadza się do przedsiębrania zarówno działań na rzecz rozwiązania problemu nieuznanej republiki, jak i je utrudniających, a także niepodejmowania, pomimo możliwości, przedsięwzięć, które sprzyjałyby ostatecznemu uregulowaniu konfliktu naddniestrzańskiego. Poziom sprzeczności w działaniach Ukrainy względem lewobrzeżnej Mołdowy w uproszczeniu był wyższy przed „pomarańczową rewolucją”, a począwszy od tego wydarzenia jest niższy. Co ważne, ambiwalentne postępowanie władz Ukrainy skutkuje wsparciem Naddniestrza, choć mniejszym niż pomoc okazywana mu przez Rosję. Polityka Ukrainy wobec nieuznanej republiki jest warunkowana kilkoma czynnikami, oddziaływającymi w danym czasie z różną intensywnością. Związane są, po pierwsze, z tym, że Naddniestrze stanowi bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku wewnętrznego Ukrainy, po drugie, z obowiązkiem ochrony ludności ukraińskiej zamieszkującej lewobrzeżną Mołdowę, po trzecie, z kierunkiem w polityce zagranicznej Ukrainy i podatnością na oddziaływanie Federacji Rosyjskiej, po czwarte, z tym, że nieuznana republika jest źródłem dochodów dla części elit i regionów ukraińskich i, po piąte, z dążeniem Ukrainy do utrzymania i wzmocnienia jej wpływów w Naddniestrzu i Mołdowie. Jeśli chodzi o prognozę co do przyszłych działań Ukrainy, to najpewniej nadal będzie cechowała je sprzeczność, przy tym poziom ambiwalencji może się zwiększyć, powracając do stanu sprzed „pomarańczowej rewolucji”. Zmiany byłyby najbardziej możliwe przede wszystkim wtedy, kiedy władze Ukrainy podjęłyby zdecydowanie prozachodni kierunek polityki zagranicznej przy poparciu większości elit polityczno-biznesowych i społeczeństwa ukraińskiego. Jednak w perspektywie krótko- i prawdopodobnie średnioterminowej „rozdarcie” Ukrainy na Zachód i Wschód nie zostanie przezwyciężone. Uwagę władz tego państwa od kwestii uregulowania problemu Naddniestrza odciąga też poważny kryzys polityczny i ekonomiczny, który dotknął Ukrainę w ostatnim czasie.