New (Im)possibilities for Agriculture and Domestic Services in Poland and Italy? Navigating Legal Solutions and Social Organisations’ Support for Ukrainian Women Displaced by the Full-scale Invasion of Ukraine in 2022

Abstract

The aim of this report is to analyse the support provided to Ukrainian women in Poland and Italy displaced as a result of the full-scale Russian invasion of Ukraine in 2022. The analysis focuses on the actions taken by social actors in the agriculture and domestic services sectors. Both countries have been facing labour shortages in these sectors for some time, with the gaps traditionally filled by migrant workers, including a significant number of Ukrainian workers. The main research question is: what forms of support have been provided to forced migrant women from Ukraine in the agriculture and domestic services in Poland and Italy, and has the presence of this new group of migrants contributed to addressing the labour shortages in these sectors? The analysis is based on analysis of secondary sources and the authors’ own research findings. We argue that the needs of fleeing Ukrainian women (especially those with children and other dependents) differ significantly from the opportunities available in the agriculture and domestic services in Poland and Italy, characterised by such structural problems as the irregular and seasonal nature of work and working hours, substandard accommodation available for the workers and a lack of work–life balance opportunities. Consequently, there is a need for a more diversified approach to integrating Ukrainian migrant women into the labour markets of the receiving countries. Additionally, it is crucial to adapt legal solutions and implement deeper structural reforms in both sectors to ensure that migrants are protected effectively from exploitation.

Celem niniejszego raportu jest analiza wsparcia udzielonego przesiedlonym ukraińskim kobietom w Polsce i we Włoszech w wyniku pełnoskalowej rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku. Analiza koncentruje się na działaniach podejmowanych przez podmioty społeczne w sektorze rolnictwa i usług domowych. Oba kraje od pewnego czasu borykają się z niedoborem siły roboczej w tych sektorach, tradycyjnie wypełnianym przez pracowników migrujących, w tym w dużej mierze pracowników ukraińskich. Główne pytanie badawcze brzmi: jakie formy wsparcia zostały zapewnione przymusowym migrantkom z Ukrainy w rolnictwie i usługach domowych w Polsce i we Włoszech oraz czy obecność tej nowej grupy migrantów przyczyniła się do rozwiązania problemu niedoboru siły roboczej w tych sektorach? Analiza opiera się na analizie źródeł wtórnych i własnych wynikach badań autorów. Twierdzimy, że potrzeby uciekających ukraińskich kobiet (zwłaszcza z dziećmi i innymi osobami na utrzymaniu) znacznie różnią się od możliwości dostępnych w rolnictwie i usługach domowych w Polsce i we Włoszech, charakteryzujących się takimi problemami strukturalnymi, jak nieregularny i sezonowy charakter pracy i godzin pracy, substandardowe zakwaterowanie dostępne dla pracowników, brak możliwości godzenia życia zawodowego i prywatnego. W związku z tym istnieje potrzeba bardziej zróżnicowanego podejścia do integracji ukraińskich migrantek na rynku pracy w krajach przyjmujących. Ponadto kluczowe jest dostosowanie rozwiązań prawnych oraz przeprowadzenie głębszych reform w obu sektorach, aby zapewnić skuteczną ochronę migrantów przed wyzyskiem.