Wszechprzenikliwa podstawa oświecenia, czyli o formowaniu się koncepcji tathagatagarbhy

Abstract

Artykuł jest spojrzeniem na genezę koncepcji tathagatagarbhy, ze szczególnym uwzględnieniem roli, jaką w jej formowaniu odegrały soteriologiczne i formalne rozwiązania zastosowane w sutrach "Saddharmapuṇḍarīka" i "Avataṃsaka". Za pomocą tekstualnej analizy porównawczej wskazuje się na "Tathagatagarbha-sutrę" jako tekst, w którym znalazł spełnienie soteriologiczny postulat "Sutry lotosu" o możliwości osiągnięcia oświecenia przez wszystkie istoty. Zrealizowanie tegoż postulatu okazało się możliwe dzięki zaadaptowaniu pojęcia mądrości tathagaty (tathāgatajñāna) – niezbędnej do uzyskania wyzwolenia jakości, obecnej we wszystkich żywych istotach dzięki zbawczemu (oraz uniwersalnemu) oddziaływaniu współczucia buddy. W świetle tych wpływów "Tathāgatagarbhasūtra" ukazana zostaje jako zwieńczenie ważnego soteriologicznego trendu wczesnej mahajany oraz jako tekst dający początek nowej tradycji "natury buddy".