dc.contributor.author | Pijet-Migoń, Edyta | |
dc.date.accessioned | 2013-12-10T08:41:34Z | |
dc.date.available | 2013-12-10T08:41:34Z | |
dc.date.issued | 2013-12-10 | |
dc.identifier.citation | Pijet-Migoń E., 2013 , Zmiany rynku lotniczych przewozów pasażerskich w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej. Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego 25, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. | |
dc.identifier.issn | 978-83-62673-23-0 | |
dc.identifier.uri | https://depot.ceon.pl/handle/123456789/2966 | |
dc.description.abstract | Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej ze wszystkimi jego konsekwencjami spowodowało szereg zmian w polskiej gospodarce. Jako członek UE Polska zobowiązana została do przyjęcia polityki „otwartego nieba” i deregulacji rynku transportu lotniczego. Liberalizacja transportu lotniczego doprowadziła do znaczącego wzrostu ruchu pasażerskiego. Porównując rok 2003 (rok przed akcesją) do roku 2008, liczba pasażerów odprawionych w polskich portach wzrosła trzykrotnie (7 milionów pasażerów w 2003 r. i prawie 21 milionów w 2008 r.). Wzrost przekraczający 30 % w skali roku dotyczył przede wszystkim portów regionalnych. W tym samym okresie średni wzrost w państwach Europy Zachodniej był na poziomie 6 %.
Głównym celem pracy było szczegółowe udokumentowanie zmian pasażerskiego rynku lotniczego w Polsce oraz wyjaśnienie ich przyczyn. Szczególną uwagę poświęcono zmianom przestrzennym i analizie sieci połączeń. W celu uzyskania szerszej perspektywy dla badanych zjawisk porównano polski rynek z innymi zderegulowanym rynkami – rynkiem amerykańskim zderegulowanym w 1978 r. poprzez przyjęcie Ustawy Deregulacyjnej, z państwami tak zwanej „starej” Unii Europejskiej, gdzie proces liberalizacji trwał prawie 10 lat (od 1988 do 1997) i został wprowadzony przez 3 pakiety liberalizacyjne oraz z rynkami nowych członków unijnych Europy Środkowej i Wschodniej.
W celu realizacji celów pracy zostały postawione następujące pytania badawcze:
• Jaka rolę w rozwoju transportu lotniczego Polsce odegrali przewoźnicy niskokosztowi?
• Jak zmieniła się sieć połączeń lotniczych?
• Czy i jak zmieniła się hierarchia polskich portów?
• Jaka jest pozycja polskich portów w sieci globalnych aliansów lotniczych?
• Jakie są podobieństwa i różnice pomiędzy zmianami zachodzącymi w transporcie lotniczym w Polsce a zmianami, które miały miejsce na innych zliberalizowanych rynkach?
Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano następujące główne wnioski:
1. Liberalizacja transportu lotniczego była głównym czynnikiem zmian polskiego rynku lotniczego. Bezpośrednią konsekwencją liberalizacji było rozpoczęcie działalności w Polsce przewoźników niskokosztowych i rozbudowa sieci połączeń. Niższe ceny biletów lotniczych wpłynęły na większą dostępność cenową tej formy transportu i spowodowały, że zaczęły z niej korzystać także nowe segmenty rynku, w tym osoby podróżujące do pracy.
2. Analiza sieci połączeń linii niskokosztowych pokazała dominację połączeń do Wielkiej Brytanii i Irlandii, co było odzwierciedleniem kierunków migracyjnych Polaków związanych z otwarciem nowych rynków pracy, ale także z powiązaniami rodzinnymi, zainteresowaniami turystycznymi, ale również powiązaniami biznesowymi. W bardzo krótkim czasie wszystkie polskie porty regionalne (z wyjątkiem Zielonej Góry) uzyskały bezpośrednie połączenia do Londynu ( w 2003 r. tylko z Krakowa oferowane były połączenia do Londynu Gatwick przez linie British Airways). Bardzo szybko linie niskokosztowe osiągnęły silną pozycję na polskim rynku. W 2007 r. linie te obsłużyły 8,6 miliona pasażerów, co stanowiło ponad 50% ogółu pasażerów korzystających z połączeń regularnych.
3. Aktywizacja portów regionalnych była przede wszystkim zasługą linii niskokosztowych, które zgodnie ze swoim modelem działania wybierają głównie tańsze i mniej zatłoczone porty regionalne. W przypadku wielu portów regionalnych linie te zdobyły dominująca pozycję, obsługując ponad 90 % pasażerów w ruchu regularnym (z wyłączeniem ruchu czarterowego). Taka sytuacja miała miejsce w Łodzi (98% w 2009), Bydgoszczy (95% w 2009) i w Katowicach (90% w 2009).
4. Polityka linii niskokosztowych sprawiła, że wzrosła z Polski liczba tzw. połączeń z punktu do punktu, przyczyniając się do zwiększenia spójności transportowej Unii Europejskiej oraz zwiększenia dostępności transportowej regionów. Wzrost ruchu pasażerskiego w portach regionalnych był 3 razy większy niż wzrost w porcie centralnym dla Polski – Warszawie Okęcie. Fakt ten spowodował zmiany w hierarchii portów. W 2003 r. udział portów regionalnych w rynku przewozów pasażerskich w Polsce wynosił 27% i niemal podwoił się w 2007 r., osiągając 52%. W pierwszych trzech latach po przystąpieniu Polski do UE szczególnie dynamicznie rozwijały się porty lotnicze w Krakowie i Katowicach.
5. Znaczący wzrost ruch pasażerskiego spowodował konieczność rozbudowy infrastruktury lotniskowej i około lotniskowej. Nowe terminale lotnicze zostały wybudowane we Wrocławiu i Gdańsku, a wiele terminali zostało powiększonych. Zapadły decyzje o budowie nowych portów lotniczych w Lublinie i Modlinie. Modlin będzie pełnił funkcję lotniska dodatkowego dla aglomeracji warszawskiej, obsługując głównie ruch niskokosztowy, czarterowy i cargo. Port w Lublinie będzie pełnił funkcję lotniska regionalnego dla wschodniej Polski, ale jego obszar ciążenia może również obejmować zachodnią część Ukrainy i Białorusi. | pl |
dc.language.iso | pl | pl |
dc.publisher | Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego | |
dc.rights | Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska | pl_PL |
dc.rights.uri | http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/legalcode | |
dc.subject | transport lotniczy | pl |
dc.subject | porty lotnicze | pl |
dc.subject | Polska | pl |
dc.subject | transport powietrzny | pl |
dc.subject | ruch pasażerski | pl |
dc.subject | konkurencyjność | pl |
dc.subject | linie lotnicze | pl |
dc.subject | pasażerski transport lotniczy | pl |
dc.title | Zmiany rynku lotniczych przewozów pasażerskich w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej | pl |
dc.type | info:eu-repo/semantics/book | pl |
dc.contributor.organization | Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu | pl |
dc.description.eperson | Edyta Pijet-Migoń | |
dc.rights.DELETETHISFIELD | info:eu-repo/semantics/openAccess | |