Wykorzystanie metody DEA do oceny efektywności w usługach sektora publicznego

Abstract

Artykuł poświęcony został metodzie Data Envelopment Analysis z punktu widzenia jej przydatności do oceny efektywności podmiotów sektora publicznego. W ramach opracowania zaprezentowano przegląd literatury zagranicznej, w której podejmowane są próby wykorzystania DEA do oceny efektywności sektora publicznego w skali międzynarodowej, regionalnej i lokalnej oraz w odniesieniu do wydatków związanych z określonymi funkcjami sektora publicznego, takimi jak: ochrona zdrowia, edukacja, zwalczanie ubóstwa czy rozwój infrastruktury. Odpowiedniość metody DEA do szacowania efektywności podmiotów sektora publicznego wynika wręcz z jej genezy, powstała bowiem jako efekt prac nad oceną działalności, która nie poddawała się tradycyjnym metodom opartym na wskaźnikach lub modelach statystycznych czy ekonometrycznych. Dlatego w opracowaniu zaprezentowano został krótki zarys prac, które autorów metody doprowadziły 30 lat temu do sformułowania jej podstawowej wersji (DEA-CCR). Zaprezentowane zostały również podstawy metodologiczne metody DEA oraz wykaz atrybutów metody, które czynią ją szczególnie użyteczną z punktu widzenia wymogów, jakie stawiane są metodom ilościowym, aby mogły być zastosowane do szacowania efektywności uwzględniając specyfikę sektora publicznego. Artykuł kończy egzemplifikacja wykorzystania metody DEA do oceny efektywności wydatków publicznych na ochronę zdrowia w nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej.