Strategie adaptacyjne Polaków w czasie islandzkiego kryzysu finansowego 2008-2010.

Abstract

Do jesieni 2008 roku Islandia opisywana była jako kraj dobrobytu, o bardzo wysokim poziomie życia. Dobra koniunktura gospodarcza na wyspie oraz otwarcie w 2006 roku rynku pracy dla obywateli państw - nowych członków Unii Europejskiej spowodowało, że na wyspę wyemigrowało wielu Polaków; wkrótce stali się największą, po autochtonach, grupą narodową na wyspie. Sytuacja gospodarcza na Islandii zmieniła się radykalnie w październiku 2008 roku, kiedy wybuchł kryzys finansowy. Nie spowodował on jednak masowych wyjazdów Polaków z wyspy. Poniższe opracowanie jest raportem z badań socjologicznych prowadzonych wśród polskich imigrantów w Reykjaviku w kwietniu i maju 2010 roku.

W pierwszej części opracowania opisano źródła i fazy kryzysu islandzkiego oraz skutki ekonomiczne i społeczne załamania gospodarczego. W drugiej przedstawiono założenia teoretyczne i metodologię badań. W trzeciej, na podstawie zrealizowanych wywiadów, zrekonstruowano strategie adaptacyjne polskich imigrantów w czasie kryzysu. Polacy na Islandii, mimo większego wśród nich niż wśród Islandczyków bezrobocia, nieźle sobie poradzili. Paradoksalnie, wielu z nich słabiej od autochtonów odczuło skutki załamania gospodarczego, głównie z powodu bardzo tradycyjnych zachowań ekonomicznych. Na skutek kryzysu polska emigracja na Islandii z emigracji dorobkowej i tymczasowej zaczęła się w części przekształcać w emigrację zarobkowa i stałą.

Until the fall of 2008, Iceland was described as a prosperous nation, with a very high standard of living. The island's favourable economic situation and the opening in 2006 of the labour market to nationals of the new member states of the European Union caused a large flow of Polish immigrants into the country, where they soon became the largest ethnic group apart from the natives. Iceland's economic situation underwent a dramatic change in 2008, with the onset of the financial crisis. This, however, did not trigger any massive outflow of Poles from the island. The present work is a report on a sociological study, conducted among Polish immigrants in Reykjavik in April and May of 2010.

In the first part of the work we describe the origins and phases of Iceland's crisis and the economic and social consequences of the financial collapse. In the second part we present the theoretical and methodological bases of this investigation. In the third part, based on our research, we reconstruct the adaptation strategies used by Polish immigrants during the economic crisis. In spite of suffering a higher unemployment rate than native Icelanders, Poles in Iceland coped rather well with this time and paradoxically, many of them were less affected by the economic downturn than most of the natives, mainly as a result of their more traditional economic behaviour. As a result of the crisis, part of the Polish diaspora in Iceland began a transformation from temporary settlement to permanent.