W ślepym zaułku. Homonormatywność i neoliberalizacja życia społecznego

Abstract

Celem artykułu jest krytyczna, queerowa genealogia homonormatywności oraz porządku neoliberalnego kapitalizmu, w którym tę politykę asymilacji realizują reżimy tożsamościowe „gejostwa” i „lesbijstwa”. Tekst rozpoczynam od omówienia pojęcia oraz polityki homonormatywności oraz przedstawienia szerszego kontekstu neoliberalnego nowoczesnego systemu-świata. Wychodząc od Gramsciańskiego pojęcia „hegemonii kulturowej”, wskazuję na stopień, w jakim kapitalistyczny neoliberalizm zdeterminował porządek społeczny państw interesującego mnie regionu euroatlantyckiego, sprowadzając kulturę do usług i konsumpcji, a stosunki społeczne poddając tresurze odpolityczniającej ideologii neoliberalnego hiperindywidualizmu. Następnie przechodzę do, osadzonej bardziej materialnie, krytyki homonormatywnej dyscypliny, jakiej poddają bogatą i nieprzerwanie multiplikującą się społeczność odmieńców seksualnych, opanowane przez polityczne dyskursy „gejostwa” i „lesbijstwa”, mainstreamowe organizacje LGBT(Q), działające według dominującej logiki emancypacyjnej, która drogę do „lepszego świata” upatruje w emancypacji normatywnego „geja” oraz „lesbijki”, a instytucję coming outu czyni imperatywem moralnym. Wskazuję na liberalną i klasową naturę homonormatywności. Pokazując różne sfery przemocy nowoczesnego systemu-świata, jak i jednowymiarowość homonormatywnej polityki tożsamościowej organizacji LGBT(Q), proponuję alternatywne praktyki polityczne, wycelowane w demontaż generujących opresję oraz przemoc filarów i instytucji współczesnego systemu-świata. Postuluję intersekcjonalną politykę kulturowo-ekonomiczną łączącą perspektywę gospodarczą z kulturowo-społeczną; taką, która patrzy na jednostkę jako zdeterminowaną nie tylko przez orientację seksualną, ale również płeć, rasę, pozycję społeczną, klasę czy wreszcie przynależność do grupy etnicznej.