Formy organizacyjne zagospodarowania ziem polskich na przestrzeni wieków

Abstract

Niniejsze opracowanie zawiera historyczny przegląd form organizacyjnych gospodarstw i przedsiębiorstw rolnych na ziemiach polskich. Opisano w nim kolejno folwarki, latyfundia, gospodarstwa włościańskie, manufaktury i przedsiębiorstwa kapitalistyczne funkcjonujące w polskim rolnictwie na przestrzeni wieków. Analiza w ujęciu historycznym pokazała, że ich ukształtowanie i modyfikacje zachodziły proporcjonalnie do potrzeb, w zależności od stanu zamożności właścicieli oraz warunków społeczno-politycznych. W artykule starano się też zaznaczyć, że wczesne formy sięgające nawet kilkuset lat wstecz, posiadały symptomy aktualnie funkcjonujących przedsiębiorstw kapitalistycznych, których struktura organizacyjna i metody zarządzania są uważane za optymalne w gospodarce rynkowej.

Summary:

This paper provides a historical overview of the forms of organization of farms and agricultural enterprises in the Polish lands. It describes the sequence farms, estates, peasant farms, manufactures and capitalist enterprises operating in the Polish agriculture over the centuries. Analysis of historical perspective showed that their formation and modification occurred in proportion to needs, depending on the state of wealth owners and the socio – political circumstances. The author of the article also tries to point out that an early form of up to several hundred years ago, had symptoms on the current capitalist enterprises, the organizational structure and management methods are considered to be optimal in a market economy.