Ewolucja działalności lobbingowej korporacji transnarodowych – znaczenie zachodzących zmian dla oceny etyczności

Abstract

Celem artykułu jest analiza znaczenia działalności lobbingowej w strategiach korporacji transnarodowych oraz próba oceny etyczności podejmowanych działań z uwzględnieniem zróżnicowanych standardów postrzegania lobbingu. W części pierwszej opracowania odwołano się do znaczenia lobbingu w budowaniu pozycji konkurencyjnej korporacji transnarodowych (KTN). Zwrócono uwagę na możliwe strategie lobbowania i metody oddziaływania korporacji na sferę legislacji. W części drugiej zaakcentowano różnorodność postrzegania działań lobbingowych w systemie europejskim i amerykańskim, gdyż wpływa to na ocenę etyczności podejmowanych przedsięwzięć. W ostatniej części artykułu wskazano na ewoluowanie metod lobbingu korporacyjnego w kierunku tzw. modelu przekrojowego/współuczestniczącego, stanowiącego odpowiedź korporacji na wyzwania społecznej odpowiedzialności jako podstawy sukcesu rynkowego w XXI wieku. Starano się podkreślić znaczenie tej przemiany dla oceny etyczności działań lobbingowych.

The purpose of this article is to analyze and assess the lobbying activities of transnational corporations. The essence of the study is to draw attention to the conditions of the assessment of ethical lobbying in view of the different standards of individual countries. In the first part of the article the importance of lobbying in building a competitive position was discussed – the strategies and methods of lobbying. In the second part the diversity of perceptions of lobbying in the European and the U.S. systems was highlighted, and the consequences of this fact for the assessment of ethical action. In the last part development of the methods of corporate lobbying in the direction of the so-called participatory model was indicated. This can be seen as an evidence of a change in relations between the state – business.