Źródła informacji o żywieniu

Abstract

Błędy żywieniowe są stosunkowo powszechne i popełniane w różnych grupach ludności. Dzieci, obserwujące i naśladujące rodziców czy opiekunów, przejmują niewłaściwe zwyczaje żywieniowe, które często się utrwalają. Nieprawidłowy sposób żywienia może prowadzić zarówno do niedoborów różnych składników odżywczych jak i nadmiarów, głównie składników energetycznych oraz sodu. W konsekwencji mogą powstać niezakaźne choroby przewlekłe (zwane też dietozależnymi), m.in. choroby układu krążenia, cukrzyca, osteoporoza. Zainteresowanie żywieniem nie gwarantuje wprawdzie poprawy sposobu odżywiania, ale stwarza ku temu poważne szanse. Ważne, aby informacje o żywieniu pochodziły z wiarygodnych źródeł, opartych na aktualnej wiedzy naukowej. Celem pracy było zbadanie zainteresowania młodzieży zagadnieniami żywienia oraz określenie źródeł wiedzy żywieniowej, w tym internetu. Badanie przeprowadzono metodą ankietową wśród 207 młodych osób w wieku od 14. do 24. roku życia, uczęszczających do szkół na różnych poziomach nauczania (gimnazjalnych, średnich i wyższych) w województwach mazowieckim i lubelskim. W badaniu wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety zawierającej 15 pytań; czynnikami różnicującymi były: płeć, typ szkoły i miejsce zamieszkania. Uzyskane wyniki wykazały, że jedynie nieco ponad połowa respondentów deklarowała przywiązywanie wagi do żywienia (więcej dziewcząt, studentów), a 1 /4 – nie. Podobnie, ponad połowa ankietowanych wyrażała przekonanie, że odżywia się prawidłowo. Również połowa badanych poszukiwała informacji żywieniowych w różnych źródłach, a około 40% ankietowanych tego nie czyniła (więcej chłopców). Największy odsetek (80%) stanowiła młodzież, która informacji o żywieniu szukała w internecie, a dalej, znaczny odsetek stanowiły osoby (ok. 43%), dla których źródłem wiedzy żywieniowej były czasopisma popularne; na kolejnych miejscach znalazły się: TV, fachowa literatura, koledzy i znajomi, szkoła, a potem rodzina oraz lekarze i dietetycy, na końcu radio. Według około 44% badanych informacje dostępne w internecie były wiarygodne, ale ponad 45% młodzieży nie potrafiło tego określić. Poza przepisami kulinarnymi do treści szczególnie interesujących młodzież (głównie dziewczęta, studentki) należały różne diety, w tym odchudzające, oraz problem otyłości (ok. 37% respondentów). Szczególnie popularne wśród młodzieży (zwłaszcza dziewcząt) były fora internetowe oraz blogi; rzadziej korzystano ze stron prowadzonych przez lekarzy i dietetyków oraz instytucje profesjonalnie związane z żywnością i żywieniem. Większość respondentów wierzyła w rzetelność informacji pochodzących z internetu i rzadko sprawdzała ich wiarygodność i autentyczność w innym źródle. W związku z częstym korzystaniem przez młodzież z sieci w poszukiwaniu informacji żywieniowych, powstaje pilna potrzeba zwiększenia jej świadomości żywieniowej i umiejętności krytycznego wyboru treści poprzez powszechną i rzetelną edukację żywieniową, a także stworzenie możliwości wskazywania przez profesjonalistów stron internetowych godnych zaufania.