Małe przestępstwa, wielkie literackie rozkosze. Intertekstualność w zbiorze opowiadań Andrei Camilleriego „Miesiąc z komisarzem Montalbano”

Abstract

Tradycyjne ukwalifikowanie powieści kryminalnej sytuowało ją w grupie gatunków reprezentujących literaturę popularną, a więc a priori drugorzędnych, nastawionych na dostarczanie rozrywki, w najlepszym wypadku realizujących funkcję kompensacyjną. Taki punkt widzenia ulega jednak coraz częściej zmianie, a próby nobilitowania roman criminel, w Polsce zauważalne już w latach 60. XX wieku (zob.: Zimand 1963: 89), w dużej mierze determinowane są faktem dynamicznego rozwoju, przekształcania i różnicowania się tego gatunku (począwszy od roman noir, poprzez roman victime, roman probleme, nouvelle policiere, do thrillerów włącznie).Owo coraz powszechniejsze igranie konwencjami gatunkowymi, bawienie się intertekstualnością jako próbę zabezpieczenia się przed negatywnymi skutkami homogenizacji kultury współczesnej dostrzec też można w zbiorze opowiadań "Miesiąc z komisarzem Montalbano" Andrei Camilleriego. Lektura 30 kunsztownych miniatur kryminalnych, pisanych - jak informuje ich autor - od początku grudnia 1996 do końca stycznia 1998 roku ujawnia znaczne zróżnicowanie stopnia jawności i wyrazistości sygnałów, dokumentujących więź między hipotekstem a hipertekstem (intertekstem, protoarchetekstem, tekstem odniesieniowym, pretekstem).