Ocena ukształtowania fizjologicznych krzywizn kręgosłupa dziewcząt trenujących sport pływacki i nie uprawiających pływania

Abstract

Wstęp. Środowisko wodne posiada właściwości odciążające stawy i kręgosłup oraz obniżające tonus mięśniowy całego gorsetu mięśniowego. Stwarza to nieocenione możliwości wprowadzania skutecznych i celowych działań o różnym charakterze. Cel pracy. Dokonano oceny ukształtowania fizjologicznych krzywizn kręgosłupa pływaczek, pływających różnymi technikami, które porównano z wynikami dziewcząt nie uprawiających pływania z zastosowaniem zakresów normatywnych krzywizn kręgosłupa, pozyskanymi z literatury. Materiał i metody. W badaniach uczestniczyło 91 dziewcząt trenujących pływanie (styl klasyczny – 26, delfin – 17, kraul – 25, kraul na grzbiecie – 23) w wieku od 11 do 15 lat (średnia 13,48 ± 2,47 lat). Średni staż treningowy pływaczek wynosił 4,47 ± 1,48 lat. Grupę kontrolną stanowiło 286 dziewcząt nie uprawiających pływania w wieku od 11 do 15 lat (średnia wieku wyniosła 13,21 ± 2,43 lat). Oceny fizjologicznych krzywizn kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej dokonano z zastosowaniem sferosomatografu. Wyniki. Uzyskane wartości wykazują różnice statystycznie istotne w kącie gamma, odpowiadającym nachyleniu odcinka lędźwiowego we wszystkich rozpatrywanych technikach pływania. W kącie beta, odpowiadającym dolnemu odcinkowi kręgosłupa piersiowego, tylko w kraulu i kraulu na grzbiecie stwierdzono różnice istotne statystycznie. Obie techniki pływania łagodzą łuk kifozy piersiowej w dolnym jej odcinku. W kącie alfa, odpowiadającym nachyleniu odcinka piersiowego górnego, pływanie stylem klasycznym, delfinem i kraulem wpływa istotnie statystycznie na zwiększenie kifozy piersiowej. Łuk lordozy lędźwiowej zmniejsza praca nóg do kraula na grzbiecie, stylu klasycznego, kraula i delfina. Wnioski. W postępowaniu korekcyjnym, odbywającym się w środowisku wodnym, należy stosować ćwiczenia pływackie dobrane do konkretnego błędu/wady w postawie. W przypadku pleców okrągłych i wklęsło-okrągłych wskazane jest pływanie kraulem na grzbiecie lub stylem klasycznym (żabką) na plecach (tzw. gleich). W przypadku pleców płaskich wskazane jest pływanie stylem klasycznym i delfinem.

Background. Aquatic environment enables taking pressure off joints and spine, and lowering muscle tonus of the whole muscle core. It gives unlimited possibilities of introducing a broad range of effective and intentional activities. Objectives. An assessment of physiological spine curvatures was made amongst female swimmers who swam various strokes; the assessment was then compared with results of non-swimming girls by means of normative curvature ranges obtained from the subject-matter literature. Material and methods. 91 female swimmers aged 11–15 (average age: 13.48 ± 2.47 years) took part in the study (breaststroke – 26, butterfly – 17, crawl – 25, backstroke – 23). The average training experience of the subjects was 4.47 ± 1.48 years. The control group comprised of 286 non-swimming girls aged 11–15 (average age: 13.21 ± 2.43 years). A spherosomatograph was used to assess the spinal curvature in sagittal plane. Results. The obtained data highlighted statistically significant differences in the gamma angle, which represented a curve of the lumbar spine, in all of the analyzed swimming strokes. Statistically significant differences in the beta angle, which represented the lower thoracic spine, were observed only in crawl and backstroke. Both strokes reduced the arch of thoracic kiphosis in its lower part. As for the alpha angle, which represented the curve of the upper thoracic spine, breaststroke, butterfly stroke and crawl had statistically significant impact on increasing thoracic kiphosis. The arch of lumbar lordosis was reduced by leg work in backstroke, breaststroke, crawl and butterfly stroke. Conclusions. In corrective exercises in aquatic environment, one should use swimming exercises suited to a particular type of bad posture. For rounded and concave-rounded back, it is advised to swim backstroke or so-called gleich (inverted breaststroke). Individuals with flat back should swim breaststroke and butterfly stroke.