Szlaki pielgrzymkowe w krajobrazie sakralnym Polski

Abstract

Od ponad trzydziestu lat w Polsce obserwuje się zjawisko powstawania nowych szlaków pątniczych związanych z osobami wyniesionymi na ołtarze (m.in. św. Jana Pawła II, św. Faustyny Kowalskiej, bł. Ks. Jerzego Popiełuszki) oraz renesansu starych szlaków pielgrzymkowych (Droga św. Jakuba). Główne szlaki pielgrzymkowe w Polsce prowadzą obecnie do najbardziej znanych sanktuariów w kraju. Z kolei szlaki o regionalnym i lokalnym zasięgu zostały wytyczone tak, aby prowadziły do lokalnych i regionalnych ośrodków pielgrzymkowych. W artykule dokonano klasyfikacji i prezentacji głównych szlaków pielgrzymkowych w Polsce. Uwzględniając zasięg przestrzenny szlaku oraz wielkość ruchu pielgrzymkowego wyróżniono szlaki pielgrzymkowe o randze międzynarodowej, krajowej, regionalnej i lokalnej. Najważniejszą rangę wśród analizowanych szlaków pełnią: średniowieczny szlak pielgrzymkowy prowadzący do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela, Szlaki Papieskie oraz Międzynarodowy Szlak Maryjny Częstochowa – Mariazell. Przeprowadzona prezentacja wybranych szlaków pielgrzymkowych w Polsce pozwoliła wykazać, że dalszy rozwój tych szlaków i ruchu pielgrzymkowego jest możliwy jedynie przy spełnieniu szeregu kluczowych zadań, przede wszystkim: powstaniu w pełni rozwiniętej bazy turystycznej przy szlakach, wzmocnieniu działań promocyjnych i informacyjnych o szlakach, stałej kontroli stanu oznakowania szlaków oraz koordynacji działań.