Alex Kershaw, The Envoy’s Briefcase. Raoul Wallenberg and the Epic Rescue of the Jews of Budapest, Cambridge, MA: Da Capo Press, 2010 (recenzja)

Abstract

Recenzowana książka jest pracą poświęconą działalności szwedzkiego dyplomaty Raoula Wallenberga (4 VIII 1912–prawdopodobnie 16 VII 1947), którego w czerwcu 1944 roku wysłano do Budapesztu, aby ratować zagrożonych eksterminacją węgierskich Żydów. Heroiczna działalność Szweda, choć stanowi najważniejszy wątek książki, jest zarazem punktem wyjścia do wielowymiarowego ukazania specyficznej, lokalnej odmiany Holokaustu, zagłady Żydów węgierskich. Rozpętana w schyłkowej fazie wojny, przy wydatnej pomocy lokalnych czynników, na społeczności dotychczas wolnej od groźby eksterminacji, stanowiła swego rodzaju zwieńczenie „ostatecznego rozwiązania”. Tym samym Holokaust na Węgrzech to w skali mikro „modelowy” przykład okrucieństwa, nieludzkości i bestialstwa nazizmu i europejskiej Zagłady. Alex Kershaw ukazuje w swojej książce przede wszystkim taki właśnie charakter eksterminacji Żydów na Węgrzech.