Sanktuaria Pańskie powstałe w Polsce po zakończeniu II wojny światowej. Geneza i funkcjonowanie

Abstract

Od końca lat 80. XX w., w Polsce nastąpił dynamiczny rozwój pielgrzymowania i ośrodków pielgrzymkowych, w tym także sanktuariów Pańskich. Był on spowodowany przede wszystkim wyborem metropolity krakowskiego kard. Karola Wojtyły na papieża i Jego pielgrzymek apostolskich do Ojczyzny, oraz zmianą sytuacji politycznej i religijnej po upadku ustroju komunistycznego. W sumie, w latach 1945-2010 powstało w Polsce 39 sanktuariów Pańskich (ponad 40% ogółu), z tego aż 33 Pańskich loca sacra powstało po 1989 r. Przeprowadzone rozważania pozwalają stwierdzić, że sanktuaria Pańskie powstałe po zakończeniu II wojny światowej mają istotne znaczenie we współczesnej ośrodków pielgrzymkowych w Polsce. Szczególną rangę wśród analizowanych ośrodków należy przypisać sanktuarium Bożego Miłosierdzia, które są obok sanktuariów Krzyża Świętego najliczniejszą grupą sanktuariów Pańskich w Polsce. Ich powstanie wiąże się przede wszystkim z bardzo rozwiniętym od końca lat 90. XX wieku kultem Bożego Miłosierdzia w formach proponowanych przez s. Faustynę Kowalską, a także beatyfikacją i kanonizacją Apostołki Bożego Miłosierdzia. W grupie analizowanych ośrodków pielgrzymkowych największą rangę zajmuje sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach – najprężniej rozwijające się obecnie sanktuarium w Polsce, ogłoszone w 2002 r. przez Ojca Św. Jana Pawła II światowym centrum kultu Bożego Miłosierdzia. Jest to jedyne sanktuarium o randze międzynarodowej w grupie badanych ośrodków, zaliczane obecnie do jednych z ważniejszych centrów pątniczych świata.