Strategie wizualne jako formy przedłużenia pamięci w twórczości Virginii Woolf

Abstract

Artykuł poświęcony jest wybranym przykładom strategii wizualnych stosowanych przez Virginię Woolf, pełniących w jej twórczości funkcję form przedłużenia pamięci o własnych bliskich i mijającej nieuchronnie przeszłości. W odniesieniu do źródeł autor stawia hipotezę, że pisarka inspirowała się sztukami wizualnymi w przeprowadzanej przez siebie reformie technik literackich, które związane były z pragnieniem utrwalenia upływającego czasu i zakorzenienia własnej pamięci w szerzej rozumianym kontekście. Na podstawie wybranych przykładów przeprowadzona zostaje analiza tak zwanych podmiotów wizualizowanych, a wiec figur, za pośrednictwem których pisarka wizualizowała w swoich książkach własnych bliskich. Zasadnicze pytanie, na jakie próbuje odpowiedzieć autor, brzmi więc: w jaki sposób pamięć zostaje przekształcona w obraz, a następnie zrekonstruowana za pomocą języka i w języku samym w sobie? Kluczowe koncepcje wykorzystane przez autora to między innymi refleksje Paula Ricoeura o referncjalnym wymiarze pamięci, antropologia obrazu Hansa Beltinga, a także kryształy czasu Gilles’a Deleuze’a. Autor dochodzi do wniosku, że ze śmiercią między innymi swoich rodziców oraz brata Thoby’ego Stephena pisarka rozlicza się w swoich książkach za pomocą specyficznego obrazowania, które odbywało się dzięki pomocy i inspiracji sztukami wizualnymi. Podmioty wizualne są u Woolf projekcjami pamięci, dzięki którym pisarka zachowywała metafizyczną więź z utraconą przeszłością.