Relacje między postrzeganiem wpływu aktywności fizycznej na zdrowie a uczestnictwem w ćwiczeniach lub pasywnością fizyczną kobiet

Abstract

Uczestnictwo w rekreacji fizycznej ma szczególne znaczenie dla realizacji prozdrowotnego stylu życia. Podejmowaniu aktywności fizycznej sprzyjać powinna wysoka świadomość w zakresie czynników zagrażających zdrowiu, a zwłaszcza niedostatku tej aktywności w kontekście rozwoju cywilizacyjnego, ograniczającego wysiłek fizyczny jednostki. Celem badań było określenie związków między świadomością zdrowotnych korzyści aktywności fizycznej a uczestnictwem w ćwiczeniach lub pasywnością fizyczną kobiet. Materiał i metody. W badaniach zastosowano celowy dobór próby. Osoby badane były mieszkańcami województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego. W niniejszym opracowaniu wykorzystano wyniki badań z lat 2000-2006, dotyczące kobiet w wieku od 20 do 75 lat (1896 aktywnych i 1766 pasywnych fizycznie). Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego (dwie uzupełniające się techniki badań ankietowych zweryfikowane w badaniach pilotażowych). Do weryfikacji hipotez badań wykorzystano test niezależności χ2 oraz wielowymiarową analizę korespondencji. Wyniki. Stwierdzono, że aktywność fizyczną podejmowały częściej mieszkanki miast, posiadające wykształcenie średnie i wyższe, niezamężne, bezdzietne, poniżej 50. roku życia, osoby doceniające wpływ ćwiczeń na zdrowie, motywujące uczestnictwo w ćwiczeniach możliwością polepszenia zdrowia, sprawności fizycznej, samopoczucia i utrzymania prawidłowej masy ciała. Te kobiety upatrywały największego zagrożenia własnego zdrowia w niewłaściwym odżywianiu się. Pasywne fizycznie w niewielkim stopniu postrzegały niedostatek ruchu jako zagrożenie własnego zdrowia i miały mniejszą świadomość w zakresie prozdrowotnego znaczenia umiarkowanej aktywności fizycznej. Wniosek. Szans na aktywizację fizyczną polskiego społeczeństwa należy upatrywać w ukazywaniu aktywności fizycznej na tle innych składników prozdrowotnego stylu życia i kształtowaniu takiego systemu wartości, w którym znaczące miejsce zajmowałaby aktywność fizyczna.

Participation in physical recreation is crucial for leading a pro-health lifestyle. Engaging in physical activity should be fostered by high awareness of various health-threatening factors, especially an insufficient amount of such activity in the context of civilizational development which has limited individuals’ physical effort. The aim of the study was to determine associations between women’s awareness of health benefits of physical activity and their participation in exercise or physical passivity. Material and methods. Purposive sample selection was used in this study. The examined people were inhabitants of Zachodniopomorskie, Lubuskie, Wielkopolskie and Dolnośląskie Voivodeships. In the present analysis, research results from the years 2000-2006 were used, concerning women ranging in age from 20 to 75 (1896 physically active women and 1766 passive ones). The diagnostic poll method was employed (two complementary survey techniques, verified in a pilot study). For the verification of the research hypotheses the independence χ2 test and multidimensional correspondence analysis were used. Results. It was found that engagement in physical activity was more often reported by city dwellers, having secondary or higher education, single, childless, under 50 years of age, who appreciated the influence of exercise on health, were motivated to take exercise by the possibility of improving their health, physical fitness, well-being, and keeping a proper body weight. These women considered inappropriate diet to be the greatest threat to their health. Physically passive subjects perceived deficiency of exercise as a threat to their health only to a small degree, and had lower awareness of health-fostering effects of moderate physical activity. Conclusion. Chances of physical activation of Polish society should be seen in presenting physical activity in the context of other elements of pro-health lifestyle and developing a system of values in which physical activity would play a significant part.