The influence of processes occurring during deposition of port’s sediments in the on the Gulf of Gdansk way of bounding metals in the sediments

Abstract

The aim of the work was to investigate the influence of processes occurring during deposition of port sediments in dump sites on the bonding of metals in the sediment. About toxicity of polluted sediments are deciding not only concentration of macro- and micro- elements but, also the chemical forms in which they exist. These forms have considerable influence on their assimilation of different trophic levels (including human). The results of the carried out investigations indicated that the concentration of the trace metals ware decreasing in sediments deposited on the dumping sites. Grain size analysis demonstrated a significant decrease of clay fraction in sediments from the dumping site by comparison with the depositing sediments. The sequential analysis proved that the percentage of the particular forms of the metals (especially Pb and Cd) was changing in the sediments deposited in the dumping site. The changes of salinity, mechanical mixing during excavation, oxygen concentration may result in freeing the labile forms into the water column, especially the exchangeable and carbonate forms, which are loosely connected with the sediment, and these conditions may be sufficient to release these forms.

Celem pracy było zbadanie jaki wpływ na wiązanie metali w osadzie mają procesy, które zachodzą podczas deponowania osadów portowych na klapowiskach. O toksyczności i zagrożeniu jakie może stanowić zanieczyszczony osad decyduje bowiem nie tylko stężenie makro- i mikro- pierwiastków lecz również postać chemiczna, w jakiej występują. Postać ta wpływa w znaczącym stopniu na ich przyswajalność w odniesieniu do kolejnych poziomów piramidy troficznej nie wyłączając człowieka. Znajomość ilościowego składu pierwiastkowego osadów dennych z uwzględnieniem specjacji chemicznej jest bardzo istotnym elementem w prognozowaniu potencjalnego zagrożenia ze strony metali śladowych w stosunku do żywych, tak ważnych dla człowieka zasobów morza. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że osady zdeponowane na klapowiskach charakteryzują się znacznie niższymi stężeniami metali niż osady portowe (które są tam deponowane). Analiza granulometryczna wykazała znaczny spadek frakcji ilastych w osadach na klapowiskach w stosunku do osadów portowych tam deponowanych. Analiza sekwencyjna dowiodła, że zmienia się procentowy udział poszczególnych form metali (szczególnie Pb i Cd) w osadzie zdeponowanym na klapowisku