Wpływ Światowej Organizacji Handlu na prawa dziecka

Abstract

Prawo WTO koncentruje się na sprawach handlu, jednak ma wpływ na inne dziedziny życia, w tym na prawa dzieci. Wpływ ten wywierany jest poprzez różne instrumenty handlowe, takie jak zakazy importowe, sankcje handlowe, powszechne systemy preferencji (GSP) czy zawieszenia zobowiązań (Zawieszenie Kimberley). Zgodnie z prawem WTO, państwo nie ma zasadniczo możliwości zakazać importu produktów wytworzonych przy pomocy pracy dzieci. Podobnie stosowanie jednostronnych sankcji handlowych w celu ochrony praw dziecka w stosunkach zewnętrznych wydaje się być niezgodne z prawem WTO. To samo dotyczy stosowania powszechnych systemów preferencji, warunkując ich przyznanie od przestrzegania praw dziecka. W dwóch ostatnich przypadkach wątpliwości budzi nie tylko legalność stosowanych środków, ale także ich skuteczność w znaczeniu poprawy sytuacji dzieci. Jedynym instrumentem polityki handlowej w ramach WTO, któremu można przypisać bezpośredni pozytywny wpływ na ochronę praw dzieci jest Zawieszenie Kimberley, którego stosowanie doprowadziło do znaczącej redukcji problemu wojen finansowanych przez „krwawe diamenty". Obserwowana obecnie niezdolność WTO do reformy skłania do postawienia tezy, że w nadchodzących latach nie należy spodziewać się znaczących zmian w tej kwestii.