Dialog w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością – krytyczna ocena funkcjonowania w dzieciństwie w opinii niepełnosprawnych studentów

Abstract
Dialog w rodzinie pełni niezastąpioną rolę w kształtowaniu osobowości jej członków i włączaniu ich w życie społeczeństwa. Prawidłowy rozwój dialogu jest uwarunkowany wieloma czynnikami, wśród których nie brak zagrożeń związanych z przygodnością wpisaną w życie człowieka. W rodzinie skonfrontowanej z sytuacją niepełnosprawności dziecka, system rodzinny zostaje obciążony dodatkowymi trudnościami, które wpływają na funkcjonowanie poszczególnych jej członków. Sposób postrzegania niepełnosprawności zależy między innymi od roli pełnionej w rodzinie – inaczej swe ograniczenia przeżywa niepełnosprawne dziecko, inaczej jego rodzice czy rodzeństwo. Wspólnym doświadczeniem może być zamknięcie się na siebie nawzajem, a przez to zaprzepaszczenie szansy na dialog, który w sytuacjach trudnych może stanowić czynnik wpływający na ograniczenie destrukcyjnego wpływu niepełnosprawności. Nie jest łatwo opisać doświadczenia rodziny zmagającej się z chorobą dziecka, a jeszcze trudniej określić poziom dialogiczności jej członków. Nadmiar trudnych przeżyć i związanych z nimi emocji może skutecznie uniemożliwić obiektywny przekaz. Nie zwalnia to z potrzeby prowadzenia takich badań. Wydaje się, że rację bytu mają również badania wykonane w czasie, w którym nastąpiło twórcze przystosowanie do niepełnosprawności. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku studentów z niepełnosprawnością, którzy, zmagając się z własnymi ograniczeniami i utrudnieniami zewnętrznymi, podejmują studia. Podjęte badania pozwalają na zaprezentowanie sposobu postrzegania roli dialogu w rodzinie, w okresie dzieciństwa i dorastania. Odległość czasowa stwarza możliwość zatarcia niektórych faktów, ale jednocześnie daje szansę na uświadomienie własnych przeżyć i uporządkowanie ich, co warunkuje podjęcie analiz. Zostaną one umiejscowione w kontekście pedagogicznym, pozwalającym na podjęcie próby określenia postulatów dotyczących kształtowania właściwych więzi rodzinnych.

Dialogue in the family plays a significant role in shaping family members’ personalities and involving them in social life. The proper development of dialogue may be influenced by many factors e.g. dangers resulting from the randomness of life. In a family of a disabled child additional difficulties occur which may affect the functioning of the family members. The way of perceiving disability depends on one’s role in the family. A disabled child experiences their difficulties differently than their parents or siblings. However, the feeling of isolation may be common for both the child and their family. In that case there is no opportunity for dialogue which would normally be a factor limiting the destructive influence of disability. It is difficult to describe experiences of a family which struggles with the child’s illness. An attempt to assess the quality of dialogue in the family is even more problematic. Too many difficult experiences and emotions may make it impossible to achieve accurate results. Nonetheless, it does not eliminate the need for study of the subject. The research conducted during the period of creative adjustment to disability also seems to be necessary. Such a situation happens in the case of disabled students who decide to study despite their struggle with various limitations and obstacles. The research into the subject makes it possible to present the ways of perceiving the role of dialogue in the family in childhood and adolescence. In the course of time some memories fade away but one becomes aware of their experiences and is able to come to terms with them, which makes it possible to analyse the subject. The analysis will be presented in a pedagogical context. An attempt will be made to present the postulates regarding the process of shaping proper family relationships.
Description
Keywords
Citation
Godawa, G., & Kutek-Sładek, K. (2015). Dialog w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością – krytyczna ocena funkcjonowania w dzieciństwie w opinii niepełnosprawnych studentów. Wychowanie w Rodzinie, XI(1/2015), 359-376.
Belongs to collection