Taksonomia rodzaju Niphargus z terytorium Polski

Abstract

Jaskinie i inne środowiska podziemne zamieszkiwane są przez zwierzęta zwane troglobiontami, które posiadają szereg przystosowań do życia w tych warunkach (Culver, Pipan 2009). Wśród gatunków zamieszkujących środowisko wodne obserwujemy organizmy rodzaju Niphargus – najliczniejszy rodzaj podziemnych skorupiaków występujący w zachodniej Palearktyce (Väinölä i in. 2008), występujący powszechnie w południowej Europie poza granicami zlodowaceń plejstoceńskich (Karaman, Ruffo 1986). W 1851 r. opisano rodzaj Niphargus, który zapoczątkował duże zainteresowanie badaniami fauny podziemnej. Jedną z pierwszych szczegółowych publikacji wliteraturze jest opisanie Niphargus tatrensis (Wrześniowski 1888) na terytorium Polski. W porównaniu z innymi opisami, ta praca cechowała się dużą dokładnością opisu i szczegółowymi rysunkami narządów mających znaczenie taksonomicznie. Dodatkowo szczegółowe prace Skalskiego (1980) pozwoliły usystematyzować informacje taksonomiczne. Niestety, liczne są publikacje różnic w interpretacji w cechach diagnostycznych do rodzaju Niphargus w ciągu ostatnich 160 lat (Fišer i in. 2006). Najlepszym sposobem w efektywnej nowoczesnej taksonomii jest integracja danych morfologicznych i molekularnych. Potrzebne jest ujednolicone podejście do badań taksonomicznych z minimalnymi standardami jakości, przy czym niezbędnym warunkiem wstępnym jest przegląd odpowiedniej zmienności morfologicznej (Fišer i in. 2009). Ostatnie badania nad rodzajem Niphargus pokazują potrzebę dodatkowej analizy tematu występowania tych organizmów na terenie Polski (Stoch i in. 2021).