Uwarunkowania stylów przywódczych menedżerów polskich firm produkcyjnych

Abstract

Tematem mojej pracy jest wpływ uwarunkowań kulturowych związanych z poszczególnymi regionami na kreację odmiennych stylów przywódczych w ramach danych przedsiębiorstw. Oznacza to założenie, że interregionalne różnice w realizowanych typach przywództwa w firmach produkcyjnych są większe niż intraregionalne. Innymi słowy przyjmuję, że zróżnicowanie w ramach każdego regionu jest mniejsze niż to pomiędzy nimi. Uważam, że jest to niezwykle interesujące zagadnienie, gdyż pozwala na analityczne uchwycenie polskiej gospodarki z perspektywy jej terytorialnego zróżnicowania. Zakładam, że różne doświadczenia polityczne, społeczne i gospodarcze poszczególnych regionów zaowocowały pojawieniem się odmiennych kluczy uznawanych i preferowanych norm i wartości, które z kolei znajdą przełożenie m.in. na style przywódcze liderów organizacyjnych. W szczególności interesują mnie takie zagadnienia jak: dystans władzy, delegowanie uprawnień decyzyjnych, deklarowane zaufanie menedżerów w stosunku do podwładnych oraz zróżnicowanie zachowań przywódczych za względu na płeć. Biorąc pod uwagę fakt, iż problem przywództwa jak i próba wyodrębnienia jego poszczególnych stylów jest niezwykle złożoną problematyką uznałem, że zastosowanie jedynie metody ilościowej może nie być wystarczające. Dane statystyczne pozwalają jedynie na uchwycenie określonego związku i jego siły, jednakże nie udzielają odpowiedzi na kluczowe pytanie: dlaczego? Postanowiłem, że ze względu na z góry założoną objętość pracy w bardzo nikłym stopniu skorzystam z dobrodziejstw, jakie niesie za sobą technika badawcza określana mianem triangulacji metodologicznej. W tym przypadku polegać ona będzie na tym, że na podstawie wyników statystycznych zostanie ułożona lista poszukiwanych informacji, które po operacjonalizacji zostaną zadane wybranym menedżerom – respondentom w formie pytań. Tak skonstruowany wywiad z poszukiwana listą informacji pozwoli na wyjaśnienie wątpliwości i genezy określonych wyników powstałych przy analizie materiału statystycznego. Pierwsza część pracy poświęcona jest prezentacji teoretycznych podstaw problematyki przywództwa. Zaczynam od zdefiniowania podstawowych pojęć, jakich będę używał w dalszej części pracy. Kolejne strony poświęcone są krótkiej analizie historycznie następujących po sobie koncepcji i teorii, a także płci jako determinanty różnic w stylach przywódczych (zmienna niezależna). Na koniec zaprezentuję wyniki międzynarodowych badań porównawczych przeprowadzonych m. in. przez Ch. Hampdena - Turner’a i A. Trompenaarsa oraz G. Hofstede i innych. Część druga – metodologiczna, zawiera krótką charakterystykę podejścia ilościowego i jakościowego oraz informacje z zakresu metodologicznych podstaw prezentowanych w tej pracy badań nad polskimi przedsiębiorstwami produkcyjnymi. Ostatnia, empiryczna część pracy zawiera analizę uzyskanych wyników oraz ich interpretację wraz z odniesieniem się do postawionej hipotezy badawczej. Brane są pod uwagę trzy główne zmienne niezależne. Pierwszą z nich jest zmienna terytorialna, czyli miasto (region), w którym znajduje się firma i jest ona najważniejsza. Pozostałe dwie stanowią zmienne społeczno – demograficzne: płeć oraz wiek respondentów i mają one funkcją „dodatkowego wyjaśnienia”, na wypadek gdyby nie udało nam się zaobserwować żadnych różnic regionalnych (kulturowych). Na końcu pracy znajduje się podsumowanie oraz ogólne wnioski i wskazówki na temat potrzeby dalszych badań z zakresu prezentowanej tematyki.